مطالبه خسارت | انواع خسارات قابل مطالبه؛ شرط و طریقه مطالبه خسارت طرفین دعوا

در آخر هر دعوایی که طرح می‌شود یک برنده و یک بازنده وجود دارد که ممکن است شخصی که محق شناخته شده، به او خسارتی نیز وارد شده باشد. بر اساس اینکه شخصی که محق شناخته شده خواهان دعوا یا خوانده دعوا باشد، طریقه‌ مطالبه خسارت متفاوت است و قانونگذار برای هر کدام طرق خاصی را مطرح و مشخص کرده است که در این مقاله به آن پرداخته‌ایم.

مطالبه خسارت

دو نوع مطالبه‌ خسارت قابل بررسی است:

۱- مطالبه‌ خسارت توسط خواهان از خوانده.

۲- مطالبه‌ خسارت توسط خوانده از خواهان.

اقسام خسارات قابل مطالبه توسط خواهان از خوانده

خساراتی که خواهان از خوانده می‌تواند طلب کند بدین شرح می‌باشد:

۱- خسارت عدم انجام تعهد یا خسارت تاخیر انجام تعهد: خسارت عدم انجام تعهد، مخصوص حالتی است که تعهد در موعد مقرر انجام نشده و در حال حاضر هم قابل اجرا نباشد.

خسارت تاخیر انجام تعهد مخصوص حالتی است که تعهد در موعد مقرر انجام نشده اما همچنان قابل اجراست.

۲- خسارت دادرسی: منظور خساراتی است که دارای دو شرط باشد:

الف) مربوط به دادرسی باشد.

ب) برای اثبات دعوا لازم باشد مثل حق‌الوکاله وکیل، هزینه ایاب و ذهاب شهود و…

۳- اجرت‌المثل مال خواهان که خوانده آن را تسلیم نکرده یا با تاخیر تسلیم کرده باشد مثل حق‌الوکاله وکیل، هزینه ایاب وذهاب شهود و…

خسارات قابل مطالبه توسط خوانده از خواهان

خوانده فقط می‌تواند خسارات دادرسی را از خواهان مطالبه کند مثل حق‌الوکاله وکیل، هزینه دادرسی واخواهی و تجدیدنظر و‌…

طریقه‌ مطالبه خسارت توسط خواهان از خوانده

خواهان می‌تواند خسارت وارده را از سه طریق ذیل مطالبه کند:

۱- همراه با دادخواست دعوای اصلی: بدین نحو که در ردیف مربوط به خواسته یا در قسمت شرح دادخواست یا آن که در هر دو قسمت دادخواست، خسارات را مطالبه کند.

۲- در جریان رسیدگی به دعوا: در جریان رسیدگی به دعوای اصلی، خسارات نیز به صورت کتبی یا شفاهی مطالبه می‌شود.

۳- در قالب دادخواست جداگانه: بدین نحو که خواهان پس از پیروزی در اصل دعوا و قطعیت رای صادره، جهت مطالبه خسارات خود علیه خوانده‌ای که شکست خورده دادخواست بدهد.

شرط مطالبه خسارت توسط خواهان از خوانده

شرط مطالبه خسارت این است که خسارت از تقصیر خوانده حاصل شده باشد. پس اگر شخص ثالث مقصر باشد خواهان نمی‌تواند خسارات خود را از خوانده طلب کند.

طریقه‌ مطالبه خسارت توسط خوانده از خواهان

۱- ضمن دادخواست واخواهی یا تجدیدنظر خسارات را مطالبه کند.

۲- در جریان رسیدگی به دعوا مطالبه خسارت کند تا دادگاه در صورت شکست خواهان در دعوا، نسبت به خسارات نیز به صورت توام با اصل دعوا اقدام به صدور حکم کند.

۳- بعد از ختم رسیدگی به دعوا و در قالب دادخواست جداگانه، خسارات خود را مطالبه کند.

توصیه می‌کنیم مقاله ارکان جبران خسارت را مطالعه نمایید.

توصیه می‌کنیم مقاله مسئولیت مدنی را مطالعه نمایید.

شرط مطالبه خسارت توسط خوانده از خواهان

قانونگذار شرط مطالبه خسارت خوانده از خواهان را چنین قرارداده است که خواهان عمدا و با علم به بر حق نبودن خود، اقدام به طرح دعوا کند در غیر این صورت خواهان موظف به پرداخت خسارت به خوانده نیست.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص طلب خسارت، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون طلب خسارت پاسخ دهند.