منظور از شروط ضمن عقد نکاح چیست؟ بر اساس قانون مدنی طرفین هر عقدی می‌توانند در مورد شروطی با یکدیگر توافق کنند و شروط مدنظر خود را ضمن عقد بیاورند. عقد نکاح نیز از این قاعده مستثنی نیست. در عقد نکاح نیز زوجین می‌توانند در ضمن عقد شروطی را مطرح کنند. در سند ازدواج تهیه شده در دفاتر رسمی این شروط غالبا به صورت پیش فرض وجود دارد و طرفین به دلیل احساسات و هیجانات قبل از ازدواج بدون هیچ گونه مطالعه‌ای آن را امضا می‌کنند که این امضا بدین معناست که این شروط را پذیرفته‌اند و متعهد به انجام آن‌ها هستند.
شروط ضمن عقد نکاح
بر اساس ماده 1119 قانون مدنی هر یک زوجین می‌توانند شروطی را که مدنظر دارند در عقد نکاح خود مطرح کنند. البته در ماده از عبارت « خلاف مقتضای عقد نباشد » استفاده کرده است. این نشان می‌دهد زوجین تا جایی مجاز هستند که این شروط بر خلاف اقتضای عقد نکاح نباشند. به طور مثال محل سکونت را شوهر تعیین می‌کند. زوجین می‌توانند بر خلاف این موضوع توافق کنند و شوهر حق انتخاب محل سکونت را به زن بدهد. برای آشنایی با نحوه ثبت ازدواج کلیک کنید.
شروط باطل عقد نکاح
برخی از شروط هستند که حتی اگر در عقد نکاح مطرح گردند الزامی برای طرف مقابل ایجاد نمی‌کنند. این شروط باطل هستند و نیازی به انجام دادن آن نیست. با توجه به ماده 232 قانون مدنی این شروط را می‌توان به 3 دسته تقسیم کرد:
1/ شروطی که انجام آن‌ها مقدور نیست: اگر هر یک از زوجین از طرف مقابل کاری را بخواهند یا شرطی را مطرح کنند که انجام دادن آن مقدور نباشد این شرط باطل است و طرف مقابل ملزم به انجام آن نیست. به طور مثال زن از مرد بخواهد که قرآن را در یک روز حفظ کند و یا اینکه مرد از زن بخواهد تا مرده‌ای را زنده کند.
2/ شروطی که در آن نفع یا فایده‌ای نباشد: اگر هر یک شرطی را مطرح کنند که در آن هیچ نفع عقلایی نباشد طرف دیگر ملزم به انجام آن نیست. به طور مثال یک طرف شرط کند که طرف دیگر 10 کیلو سیب بخورد.
3/ شروطی که نامشروع باشند: قطعا وقتی شرطی بر خلاف شرع باشد الزامی به انجام آن نیست. به طور مثال شرط شود که یک طرف بتواند رابطه آزاد با نامحرم داشته باشد. شروط نباید خلاف قانون یا شرع باشد.
شروط دوازده گانه ازدواج
علاوه بر شروطی که زوجین می‌توانند با هم بر سرشان توافق کنند شروطی نیز به صورت پیش فرض در عقدنامه ذکر گردیده است. از سال 1360 به بعد، در اسناد ازدواج شروطی ضمن العقد قرار گرفت که سردفتر موظف است پیش از خواندن خطبه عقد این شروط را برای زوجین مطرح کند و مفهوم هر کدام را توضیح دهد. زوجین هر شرط را که قبول داشته باشند امضا می‌کنند و هر کدام را که قبول نداشته باشند می‌توانند رد کنند. هیچ الزامی برای هیچ طرفی در امضای شروط نیست. شروط به شرح زیر است:
1/ شرط تصنیف اموال و دارایی مرد: بر این اساس هر گاه طلاق به درخواست زوجه نباشد و دادگاه تشخیص دهد که طلاق ناشی از تقصیر و تخلف زن نیست زوج موظف است تا نصف دارایی موجود را که در دوران زناشویی به دست آورده است یا معادل آن را طبق نظر دادگاه به زوجه واگذار کند.
2/ مرد به زن حق وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر می‌دهد که در صورت وجود هر یک شرایط زیر به دادگاه مراجعه نماید و پس از اخذ مجوز از دادگاه نوع طلاق خود را انتخاب کند و خود را مطلقه نماید. همچنین به زن وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر می‌دهد تا در صورت بذل از طرف او قبول نماید. برای آشنایی با موارد قابل ثبت ازدواج دائم کلیک کنید.
شروط دوازده گانه طلاق | شروط ضمن عقد نکاح
الف) خودداری شوهر از دادن نفقه و یا سایر حقوق واجبه زن به مدت 6 ماه و عدم امکان الزام او به ادای حق زوجه.
ب) سوء معاشرت یا بد رفتاری مرد با زن به حدی که زندگی مشترک را دشوار نماید.
ج) ابتلای زوج به بیماری صعب العلاج که ادامه زناشویی را برای زوجه خطرناک نماید.
د) جنون در مواردی که فسخ شرعی نکاح ممکن نباشد.
ه) بی‌توجهی شوهر به دستورات دادگاه مبنی بر عدم اشتغال زوج به حرفه‌ای که از نظر دادگاه خلاف مصالح و حیثیت زوجه باشد.
و) محکومیت زوج به حکم قطعی 5 سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که در نهایت منجر به 5 سال حبس یا بیشتر می‌شود. زوجه در صورتی می‌تواند درخواست طلاق بدهد که حکم قطعی شوهر صادر شده باشد و مرد در زندان باشد.
ز) هر گونه اعتیاد مضر مخل زندگی زناشویی به تشخیص محکمه.
ح) ترک زندگی زناشویی از جانب مرد و یا غیبت غیر موجه وی به مدت 6 ماه متوالی. تشخیص ترک زندگی مشترک و عذر موجه با دادگاه است.
ط) محکومیت قطعی زوج به دلیل ارتکاب جرم و اجرای هر گونه مجازات حدی یا تعزیری به دلیل ارتکاب جرمی که با حیثیت و شئون زوجه مغایرت دارد. تشخیص اینکه مجازات با شان زوجه مغایرت دارد یا خیر با دادگاه است.
ی) در صورتی که بعد از گذشت 5 سال زن از شوهر خود به دلیل عقیم بودن یا عوارض جسمی بچه‌دار نشود.
ک) مفقودالاثر بودن زوج در صورتی که تا 6 ماه پس از مراجعه زوجه به دادگاه پیدا نشود.
برای آشنایی بیشتر با نحوه اجرای شروط دوازده گانه طلاق کلیک کنید.
چند همسری مرد
همچنین اگر زوج بدون رضایت زوجه ازدواج مجدد کند و یا به تشخیص دادگاه بین همسران خود عدالت را رعایت نکند دادگاه به زن حق طلاق می‌دهد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص شروط ضمن عقد نکاح، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون شروط ضمن عقد نکاح پاسخ دهند.
