جرم خیانت در امانت | مجازات – شرایط اثبات – مدارک طرح شکایت
حتما برای شما هم پیش آمده است که مالی را نزد کسی به امانت گذاشتهاید و از او خواستهاید که از آن به خوبی مراقبت نماید. به این کار امانت سپردن به دست دیگری گفته میشود و فرد موظف است که از آن مراقبت کرده و در هر زمان که بخواهید آن را به شما بازگرداند. گاهی پیش میآید که امین در امر نگهداری قصور کرده و سبب آسیب به مال میگردد. در ادامه توضیحاتی را در مورد جرم خیانت در امانت و نحوه مجازات آن برایتان بیان نمودهایم، با ما همراه باشید.
جرم خیانت در امانت
سپردن مالی به دست دیگری که به این معنی است که فرد موظف میشود آن مال را به خوبی نگهداری کند و به شما بازگرداند. اما اگر فرد با قصد و عمدا مال را مصرف نماید یا به آن آسیبی برساند مرتکب جرم خیانت در امانت شده است و مستحق مجازات خواهد بود. در این صورت میتوان از فرد در دادگاه شکایت نمود و خواهان مجازات او شد.
خیانت در امانت عبارت است از انجام اعمالی توسط امین بر روی مالی که به وی سپرده شده که اگر با سوءنیت امین همراه باشد برای وی مجازات در پی دارد. از مصادیق این اعمال که موجب مجازات امین میگردد میتوان استعمال، تصاحب، تلف یا مفقود نمودن را نام برد.
استعمال
به معنای استفاده کردن میباشد. فرض کنید کسی جواهراتش را به دوستش بسپارد تا از آن استفاده کند ولی آن دوست آن را به دیگران قرض دهد یا خودش استفاده کند.
تصاحب
امین ادعای مالکیت نماید یا با آن به مثابه مالک برخورد نماید.
اتلاف
تلف یا نابود کردن مال امانی، یکی دیگر از گونههای ارتکاب این جرم میباشد.
مفقود کردن
امین بدون این که مال امانی را تلف نماید، سبب عدم دسترسی مالک به آن مال شود.
مال در چه صورتی امانت محسوب میشود ؟
مهمترین مسئله در ارتکاب یا عدم ارتکاب این جرم این است که ثابت شود مالی که تلف، تصاحب، استعمال یا مفقود شده است، پیش کسی به امانت گذاشته شده باشد و برای محرز شدن این عمل باید این را در نظر بگیریم که آن مال یا پول باید توسط مالک یا متصرفی که تصرفش قانونی و مشروع بوده به شخص امین سپرده باشد تا به تبع آن سپردن آن شخص نیز مشروع و قانونی بوده باشد.
هرگاه سارق، غاصب یا امثال آن مالی را به امین بسپرند و آن مال در نزد امین تلف، مفقود، استعمال و یا تلف شود، این جرم رخ نداده است.
همچنین باید در نظر داشت که برای امانت بودن مالی در نزد دیگری، اثبات سپردن مال از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است و اگر نتوان وصف سپردن مال را اثبات کرد، در واقع از اساس این جرم منتفی است و نمیتوان آن را اثبات کرد.
قیاس خیانت در امانت با جرایم مشابه
جرم خیانت در امانت از جرایم مقید است. یعنی حتما باید جرم سبب نتیجه خاصی شود تا آن جرم از نظر قانونگذار ارتکاب یافته باشد. به همین جهت متضرر شدن مالک یا متصرف بر اثر جرم، لازمه تحقق این میباشد. اما جرم کلاهبرداری این گونه نیست و همیشه هم معطوف به نتیجه نیست، نتیجه جرم کلاهبرداری، بردن مال غیر است و در کلاهبرداری متهم با توسل به اقدامات متقلبانه، مال غیر را به دست میآورد. در صورتی که در جرم خیانت در امانت زیان دیده از جرم، با میل و رضای خود مال خود را در اختیار متهم میگذارد. تفاوت جرم خیانت در امانت با سرقت این است که در دزدی مرتکب مال غیر را به طور مخفی میرباید.
مجازات جرم خیانت در امانت در چه مواردی اعمال می شود؟
برای اثبات جرم خیانت در امانت و اعمال مجازات آن میبایست برخی شرایط موجود باشند. شرایط اثبات این جرم که با اتکا به آنها میتوان فرد را مجازات نمود به شرح زیر میباشند:
مال
برای اثبات خیانت میبایست موردی که به امانت گذاشته است ارزش اقتصادی داشته باشد مثلا چک، سفته، پول نقد و… باشد.
سپردن مال
مال میبایست حتما توسط مالک آن به فرد امانت دار سپرده شود تا اثبات جرم آسان شود.
تصرف قانونی
کسی که مال را به فرد امانت دار میسپارد میبایست به صورت قانونی بر آن مال تصرف داشته باشد یا مالک آن باشد. در غیر این صورت اثبات جرم خیانت در امانت امکان پذیر نیست. برای مثال فردی که مالی را به سرقت برده و نزد دیگری به امانت میگذارد در صورت وقوع جرم خیانت در امانت امکان شکایت نخواهد داشت، زیرا مال در واقع متعلق به او نبوده است.
مالکیت امانت دار بر مال
چنانچه مالی که به فرد امانت دار سپرده میشود به او تعلق داشته باشد و او تصرفی در آن ایجاد کند جرم خیانت در امانت انجام نگرفته است و امکان اثبات آن نیز وجود نخواهد داشت.
ضرر به مال
برای اثبات جرم خیانت در امانت میبایست حداقل ضرری به مال وارد شده باشد تا بتوان این جرم را اثبات نمود.
نکته: این ضرر حتما باید عمدی وارد شود وگرنه امکان شکایت کیفری از امین را نخواهید داشت.
برای اطلاع از مفاد مربوط به چک امانی کلیک کنید.
مدارک طرح شکایت برای جرم خیانت در امانت
برای طرح شکایت خیانت در امانت میبایست برخی مدارک را به دادگاه ارائه نمود تا شکایت از فرد صورت بگیرد. مدارک مورد نیاز برای طرح شکایت این جرم به شرح زیر میباشند:
دارا بودن رسید
وقتی مالی به دیگری به عنوان امانت سپرده میشود میبایست در قبال آن حتما رسید دریافت شود. در صورتی که برای طرح شکایت خیانت در امانت اقدام نمودید میبایست آن رسید را به دادگاه ارائه نمایید.
شهود
برای طرح شکایت خیانت در امانت میبایست دارای دو شاهد بود که در دادگاه شهادت دهند به مال شما زیان وارد شده است.
در صورت دارا بودن این دو مدرک مهم میبایست فرد شاکی مشخصات خود را در شکایت نامه ذکر کند و پس از تنظیم و نگارش آن را به دادگاه ارائه نماید تا به شکایت او رسیدگی شود.
مجازات جرم خیانت در امانت چیست ؟
طبق ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی چنانچه فردی مرتکب جرم خیانت در امانت شود و به مال دیگری زیان وارد نماید به شش ماه تا سه سال حبس محکوم میگردد. البته این مجازات برای همه افراد یکی نیست و قانونگذار هر فرد را بر حسب میزان خسارتی که به مال وارد کرده است مجازات خواهد کرد، در این صورت ممکن است مجازات افراد کم و یا زیادتر شود. مجازات این جرم نیز قابل تبدیل بوده و فرد میتواند با پرداخت جریمه نقدی مجازات حبس خود را کاهش دهد.
درجه مجازات خیانت در امانت چیست ؟
مجازات خیانت در امانت از جمله مجازاتهای درجه هفت میباشد که در آن قانونگذار فرد را به موارد زیر محکوم مینماید:
- حبس از شش ماه تا سه سال
- شلاق از یازده تا سی ضربه
- محروم شدن از حقوق اجتماعی به مدت شش ماه تا یک سال.
تخفیف مجازات جرم خیانت در امانت
جرم خیانت در امانت از جمله جرائم قابل تخفیف میباشد. فرد مجرم میتواند با پرداخت جریمه نقدی از دادگاه بخواهد که در مجازات حبس او تخفیف دهد.
مجازات عدم اثبات جرم خیانت در امانت
معمولا به افراد توصیه میشود که بدون مدارک کافی از هیچ فردی شکایت نکنند. چنانچه فردی در دادگاه شخصی را به جرم خیانت در امانت متهم کند اما نتواند مدارک کافی را برای اثبات جرم او به دادگاه ارائه نماید شخص میتواند در دادگاه از او به جرم تهمت و افترا شکایت نماید. در این صورت دادگاه فردی را که به جرم افترا محکوم شده است مجازات خواهد کرد. مجازات این گونه مجرمین معمولا مابین یک ماه تا یک سال حبس خواهد بود. در برخی موارد نیز شخص به تحمل ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشود.
مرکز وکیل دات کام از معتبرترین مراکز فعال در حل پروندههای حقوقی میباشد و شما میتوانید با دریافت انواع مشاوره حقوقی از این مرکز از نتیجه پرونده خود به خوبی مطلع شوید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص جرم خیانت در امانت، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آمادهاند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون جرم خیانت در امانت پاسخ دهند.
سوالات متداول
وقتی کسی عمدا به مالی که نزد او به امانت سپرده شده است زیان وارد کند مرتکب جرم خیانت در امانت شده است.
خیر برای اثبات این جرم میبایست رسید مال را به دادگاه ارائه نمود.
طبق قانون مجازات فردی که مرتکب جرم خیانت در امانت شده است از شش ماه تا سه سال حبس خواهد بود که با توجه به میزان جرم او متغیر خواهد بود.