اعتراض به حکم قطعی دادگاه
همه افراد در جامعه حق دارند که اگر به هر دلیلی حقوقشان ضایع شد با طرح دعوا خواستار رسیدگی به این موضوع شوند. پس از اینکه آنها برای طرح دعوا به دادگاه مراجعه می‌کنند قاضی تمام مدارک و ادعای آنها را بررسی خواهد نمود و در صورتی که ادعایشان صحیح باشد حکم دادگاه صادر می‌گردد. در ادامه قصد داریم در مورد اعتراض به حکم قطعی دادگاه توضیحات مفصلی را در اختیارتان قرار دهیم، با ما همراه باشید.
اعتراض به حکم قطعی دادگاه به چه معنا می‌باشد ؟
معمولا همه احکام پس از گذشتن مدت قانونی قطعی و لازم الاجرا می‌شوند. هرگاه حکمی صادر شود و مدت تجدید نظر خواهی را پشت سر بگذارد دیگر نمی‌توان به آن اعتراض کرد.
در برخی موارد نیز دیده می‌شود که حکم امکان تجدید نظر خواهی را ندارد و پس از صدور به مرحله اجرا می‌رود که در این صورت هیچکس نمی‌تواند آن را تغییر دهد یا بخواهد که از حکم تجدید نظر شود. اما در برخی موارد دیده می‌شود که صدور یک حکم به دلایل مختلف باعث ضایع شدن حقوق فرد محکوم می‌شود که در این صورت قوانینی وضع شده‌اند که امکان اعتراض به احکام قطعی دادگاه را فراهم کرده‌اند.
در چه مواردی می‌توان به حکم قطعی دادگاه اعتراض نمود ؟
همانطور که در بالا گفته شد احکام دادگاه‌ها پس از سپری شدن مدت قانونی قطعی شده و اگر مهلت تجدید نظر خواهی آنها به اتمام برسد دیگر نمی‌توان به حکم اعتراض نمود. اما در صورتی که شرایط زیر وجود داشته باشند افراد می‌توانند به احکام قطعی دادگاه اعتراض نمایند:
واخواهی
واخواهی یکی از دلایلی است که باعث می‌شود افراد بتوانند به حکم قطعی دادگاه اعتراض کنند. در صورتی که محکوم در تمام مراحل رسیدگی غایب باشد و از صدور حکم نیز بی‌اطلاع بوده باشد می‌تواند دادخواست واخواهی خود را به دادگاه تحویل دهد. در صورتی که ادعای فرد درست باشد اجرای حکم متوقف خواهد شد. ضرب الاجل ارائه دادخواست واخواهی برای افراد مقیم در کشور ۲۰ روز و برای افراد خارج از کشور دو ماه است. اگر فرد در این مدت زمان دادخواست واخواهی خود را ثبت نکند در صورت وجود دلایل موجه می‌تواند خارج از مهلت نیز دادخواست واخواهی خود را ثبت کند. موارد زیر می‌توانند به فرد حق ارائه دادخواست واخواهی خارج از مهلت بدهند:
- اگر فرد بیمار شود و به علت بیماری نتواند حرکت کند.
- اگر فرد به علت فوت یکی از والدین، فرزند یا همسرش نتوانسته باشد دادخواست واخواهی خود را ارائه دهد.
- اگر فرد به علت توقیف، حبس و… نتوانسته باشد این دادخواست را ارائه کند.
- در صورتی که فرد به علت بروز حوادث طبیعی سیل زلزله و… نتواند این دادخواست را ارائه کند.
اعتراض شخص ثالث
شخص ثالث نیز می‌تواند به احکام قطعی دادگاه اعتراض نماید. در برخی موارد دیده می‌شود که شخصی در دادگاه نه خوانده است و نه خواهان اما طرح دعوای افراد دیگر و اجرای حکم آنها باعث شده است به او ضرر و زیان وارد شود که در این صورت به او شخص ثالث گفته می‌شود و او می‌تواند نسبت به تمام احکام قطعی دادگاه اعتراض نماید.
برای اعتراض شخص ثالث مدت زمان خالصی در نظر گرفته نشده است و او می‌تواند هرگاه که بخواهد به حکم اعتراض نماید اما نکته مهم اینجاست که اعتراض او نمی‌تواند از اجرای حکم جلوگیری کند. در برخی موارد نیز اگر اجرای حکم باعث وارد شدن ضرر و زیان جبران ناپذیر به شخص ثالث شود او می‌تواند ضمانت به دادگاه بدهد و در عوض بخواهد که قبل از اجرای حکم اعتراض او برررسی گردد. اگر اعتراض او صحیح باشد دادگاه تمام حکم یا بخشی از آن را نقض می‌نماید.
اعاده دادرسی
اعاده دادرسی نیز می‌تواند از روش‌‌های اعتراض به حکم دادگاه محسوب شود. این به این معنی است که حکم صادر شده از طرف دادگاه صحیح نبوده و فرد به این علت به آن اعتراض می‌کند که در صورت درست بودن ادعای او حکم اجرا نخواهد شد و پرونده دوباره مورد بررسی قرار خواهد گرفت. مواردی که می‌توانند به فرد اجازه اعاده دادرسی بدهند به شرح زیر هستند:
- موضوع حکم با درخواست خواهان هماهنگی نداشته باشد.
- مبلغ تعیین شده بیش از مبلغ خواسته شده توسط خواهان باشد.
- فرد خواهان و شکایت کننده برای صدور حکم حیله‌‌‌ای به کار برده باشد.
- حکم صادر شده بر مبنی مدارکی باشد که در روز‌‌های بعد ثابت شود که جعلی هستند.
- و…
مهلت اعاده دادرسی برای افراد داخل کشور بیست روز و افراد خارج از کشور دو ماه می‌باشد که اگر دادخواست اعاده دادرسی آنها درست باشد حکم اجرا نخواهد شد.
اشتباه قاضی | اعتراض به حکم قطعی
اشتباه قاضی نیز می‌تواند باعث شود که فرد حق اعتراض به احکام دادگاه را داشته باشد. در برخی موارد دیده می‌شود که قاضی با وجود دانش بسیار زیاد در صدور حکم دچار اشتباه شده است که در این صورت می‌بایست اجرای حکم متوقف شود. موارد زیر می‌توانند به فرد حق اعتراض به دلیل اشتباه قاضی را بدهند:
- قاضی و دادگاه مورد نظر برای صدور این حکم دارای صلاحیت نباشند.
- قاضی صادر کننده یا قاضی‌‌های دیگر متوجه شوند که حکم اشتباه است.
نکته بسیار مهم: اگر اشتباه قاضی باعث وارد شدن ضرر و زیان به خوانده شود او موظف است که این ضرر و زیان را جبران کند و اگر نتواند دولت این کار را انجام خواهد داد.
سوالات متداول
چرا احکام دادگاه قطعی محسوب می‌شوند ؟
احکام دادگاه برای فیصله دادن به دعوا صادر می‌شوند و باید پس از مدتی قطعی شوند.
آیا می‌توان به احکام قطعی دادگاه اعتراض نمود ؟
بله درصورت وجود برخی شرایط می‌توان به احکام قطعی دادگاه اعتراض نمود که در بالا توضیحات کامل‌تر ارائه داده شده است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص اعتراض به حکم قطعی، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون اعتراض به حکم قطعی پاسخ دهند.
