اختلاس چیست

متاسفانه در جامعه امروزی ما افراد آگاهانه یا به طور ناخودآگاه مرتکب جرائمی ‌می‌شوند که قانونگذار برای آن‌ها مجازاتی را در نظر گرفته است. جرائم انواع مختلفی دارند و هرکدام شامل مجازات مربوط به خود می‌شوند. یکی از جرائمی که در جامعه ما و دیگر کشور‌ها رخ می‌دهد جرم اختلاس می‌باشد. اختلاس یکی از جرائم بزرگی است که با سرقت، خیانت در امانت و موارد از این قبیل کاملا متفاوت است. مجازات توسط کارکنان نهاد‌های دولتی صورت می‌گیرد و مجازات مشخصی نیز برای آن در نظر گرفته شده است. در ادامه قصد داریم در خصوص اینکه جرم اختلاس چیست و شرایط تحقق آن چه می‌باشد توضیحات مفیدی را خدمت شما عزیزان ارائه نماییم، با ما همراه باشید.

جرم اختلاس چیست ؟

اختلاس یکی از جرائم بزرگی است که قانونگذار مجازات‌های مختلفی را برای آن پیش بینی کرده است. در ماده پنجم قانون تشدید مجازات جرم اختلاس اینگونه بیان گردیده است: چنانچه یکی از کارمندان یا مسئولین ادارات دولتی، شهرداری‌ها، شرکت‌های دولتی، سازمان‌ها، شورا‌های دولتی، نیروهای مسلح و… که زیر مجموعه دولت هستند، سند، اوراق بهادار، مطالبات، وجوه، حواله‌ها، سهام و… که نگهداری آن‌ها به او واگذار شده است را به نفع خودش یا افراد دیگری که با او مرتبط هستند تصاحب نماید و برداشت کند به عنوان یک شخص مختلس به حساب می‌آید.

افراد مختلس مطابق قانون با توجه به میزان و نوع اختلاس و همچنین شرایطی که دارند مجازات می‌شوند. به عنوان مثال شخصی در یک نهاد دولتی سمتی دارد و نگهداری برخی کالا‌ها به او سپرده شده است اما این فرد کالا‌های تحت اختیارش را به نفع خود یا دیگری تصاحب و برداشت می‌کند. در این صورت شخص مختلس است و به عنوان مجرم شناخته می‌شود.

شرایط تحقق جرم اختلاس

در بالا شرح دادیم که جرم اختلاس چیست و توسط چه افرادی صورت می‌گیرد. اما برای تحقق این جرم قانونگذار شرایطی را نیز در نظر گرفته است، که در صورت وجود این شرایط می‌توان گفت شخص مختلس است و جرم اختلاس صورت گرفته است. در زیر شرایط تحقق جرم اختلاس را برایتان ذکر نموده‌‌ایم:

• جرم اختلاس می‌بایست حتما توسط یکی از کارکنان و مسئولان نهاد یا موسسه دولتی انجام گرفته باشد.
• اموال مورد تصاحب مجرم می‌بایست منقول باشند. برای مثال اوراق، سند، حواله و… نهاد‌ها اموال منقول دولتی هستند.
• شخصی که به عنوان مختلس شناخته می‌شود می‌بایست حتما از انجام این کار خود سوء نیت داشته باشد.

نکته: اختلاس جزو جرائم غیر قابل گذشت می‌باشد و حتی اگر پرونده شاکی خصوصی نیز نداشته باشد بازهم جرم مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای تحقق جرم اختلاس نیز می‌بایست عنصر مادی، معنوی و قانونی مانند سایر جرائم وجود داشته باشند.

توصیه می‌کنیم مقاله جرم عمدی و غیر عمدی را مطالعه فرمایید.

مجازات جرم اختلاس چیست ؟

مجازات جرم اختلاس نسبت به سایر جرائم سخت گیرانه‌‌‌تر تعیین شده است. مطابق قانون مجازات این جرم بر اساس میزان مال مورد اختلاس تعیین می‌شود. قانونگذار مجازات این جرم را اینگونه بیان نموده است:

• چنانچه ارزش مالی که مورد اختلاس واقع گردیده است تا ۵۰ هزار ریال باشد مجازات شخص مجرم مابین شش ماه تا سه سال حبس خواهد بود. همچنین مجرم از شش ما تا سه سال از خدمت دولت به صورت موقت محروم می‌شود. مطابق قانون اگر ارزش مال مورد اختلاس بیش از پنجاه هزار ریال باشد مرتکب به ۲ تا ۱۰سال حبس محکوم می‌گردد و از خدمات دولتی نیز انفصال دائمی خواهد شد. با توجه به نظر قانونگذار هر چقدر ارزش مال مورد اختلاس بیشتر باشد مجازات مجرم نیز سخت‌‌‌تر خواهد بود. همچنین مجرم علاوه بر رد مال مورد اختلاس به جزای نقدی تا میزان دو برابر آن نیز محکوم می‌شود. نکته مهم‌‌‌تر این است که اگر مجرم سمت بالایی مثل مدیر کل یک نهاد دولتی را دارا باشد از خدمات دولتی به صورت دائمی محروم می‌گردد.

سوالات متداول

اختلاس توسط چه افرادی صورت می‌گیرد ؟

اختلاس توسط کارکنان ادارات، نهاد‌ها، موسسات دولتی و… صورت می‌گیرد.

اگر مختلس از تصاحب مال سوء نیت نداشته باشد تکلیف چیست ؟

در این صورت مجرم نبوده و عمل او اختلاس به حساب نخواهد آمد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص اختلاس، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون اختلاس پاسخ دهند.