اعتراض ثالث

اعتراض ثالث چیست ؟ ممکن است دعوایی در دادگاه اقامه شده باشد و نسبت به آن رای صادر شود منتهی اجرای حکم، باعث تضییع حق شخص ثالثی که جزء اصحاب دعوا نبوده بشود. قانونگذار از طریق پیش بینی اعتراض شخص ثالث سعی کرده از این تضییع حق جلوگیری کند. این اعتراض تشریفات قانونی خودش را دارد که به آن می‌پردازیم.

آرای قابل اعتراض ثالث

۱.آرای حقوقی دادگاه‌های عمومی، انقلاب و تجدیدنظر.

۲.آرای دیوان عدالت اداری.

۳.آرای داوری.

۴.تمام احکام و قرار‌ها.

اصحاب دعوای اعتراض ثالث

دو طرف دارد.

معترض

الف. معترض باید خارج دعوا باشد.

قانون مقرر کرده که اگر درخصوص دعوایی رای صادر شود که به حقوق شخصی خارج دعوا خللی وارد کند و آن شخص یا نماینده او در دادرسی‌ای که منتهی به رای شده است به عنوان اصحاب دعوا دخالت نداشته باشد، حق اعتراض دارد.

دخالت اشخاص در دادرسی ممکن است اصالتا و یا توسط نمایندگان قانونی آن‌ها، به مفهوم اعم واژه باشد. پس اگر در دادرسی منتهی به صدور رای یکی از اصحاب دعوا از طریق وکیلش دخالت کرده، اصیل نمی‌تواند نسبت به آن رای اعتراض ثالث کند.

همچنین در مواردی که اشخاص حقوقی توسط نماینده خود در دادرسی دخالت داشته‌اند نمی‌توانند خود شخصا یا توسط نماینده به رای‌ای که در آن دادرسی صادر می‌شود اعتراض نمایند.

درعین حال دخالت شخص در دادرسی منتهی به صدور رای مانع اعتراض قائم مقام آن‌ها به رای مزبور می‌شود.

ب.معترض باید ذینفع باشد.

معترض باید در دعوای اعتراض شخص ثالث ذینفع باشد منتهی لازم نیست امکان زیان برای معترض قطعی و منجز باشد.

معترض‌علیه

طبق قانون، اعتراض باید به طرفیت محکوم‌له و محکوم‌علیه رای مورد اعتراض باشد. اشخاصی که در دعوای اصلی خواهان و خوانده بودند در دعوای اعتراض شخص ثالث بعنوان معترض‌علیه پرونده معرفی می‌شوند.

اقسام اعتراض

طبق قانون اعتراض شخص ثالث به دو قسم اصلی و طاری تقسیم می‌شود.

اعتراض ثالث اصلی

اگر شخص خارج دعوا رای‌ای را که در دعوای قبل صادر شده خلاف حقوق خود بداند می‌تواند به آن اعتراض بکند. این اعتراض به موجب دادخواستی که تقدیم دادگاه صادر کننده حکم قطعی می‌شود به عمل می‌آید.

اگر رای دارای چند جزء باشد و شخص خارج دعوا به یک جزء آن معترض باشد باید نام محکوم‌له و محکوم‌علیه همان قسمت از رای را بنویسد و درج نام محکوم‌له و محکوم‌علیه سایر قسمت‌های رای لازم نیست.

اعتراض ثالث طاری

اعتراض طاری (غیر اصلی) عبارت است از اعتراض یکی از طرفین دعوا به رایی که در دعوایی صادر شده و یکی از طرفین بدان استناد کرده است.

اعتراض ثالث طاری بدون تقدیم دادخواست و به موجب درخواست در دادگاه رسیدگی کننده به دعوای فعلی مطرح می‌شود.

این اعتراض محدودیت زمانی ندارد و ممکن است تا قبل از ختم رسیدگی به دعوای فعلی، صورت بگیرد. رسیدگی بدین اعتراض به این شکل صورت می‌گیرد که اگر دادگاه رسیدگی کننده به دعوای فعلی از دادگاه صادر کننده رای معترض‌عنه پایین‌تر نباشد، همین دادگاه به اعتراض هم رسیدگی می‌کند. البته به شرط آنکه صلاحیت ذاتی رسیدگی به این دعوا را داشته باشد.

اما اگر دادگاه فعلی از دادگاه صادر کننده رای معترض‌عنه پایین‌تر باشد در این صورت به معترض خارج دعوا ۲۰روز مهلت داده می‌شود تا دادخواست اعتراض خود را به دادگاه صادر کننده رای مورد اعتراض ثالث تقدیم کند و اگر دادگاه رسیدگی کننده به دعوای فعلی نتیجه آن اعتراض ثالث را در رای خود موثر بداند تا تعیین نتیجه اعتراض، رسیدگی خود را متوقف می‌کند. ( توجه داشته باشید که در این حالت، اعتراض ثالث طاری، نیازمند دادخواست و رعایت تشریفات و پرداخت هزینه دادرسی است. )

شرایط دادخواست اعتراض ثالث

در دادخواست اعتراض باید مفاد و شرایط زیر رعایت شود.

۱.درج نام و نام خانوادگی و محل اقامت معترض و نماینده او.

۲.درج نام و نام خانوادگی و محل اقامت معترض‌علیه.

۳.درج مشخصات رای مورد اعتراض.

۴.درج مشخصات دادگاه صادر کننده رای مورد اعتراض.

۵.درج سایر مشخصات دادخواست مثل هزینه دادرسی و…

ضمانت اجرای شرایط دادخواست اعتراض

اگر در دادخواست اعتراض شرایطی که گفتیم رعایت نشود با دو حالت مواجه‌ایم:

حالت اول

اگر نام، نام خانوادگی و اقامتگاه معترض یا نماینده او در دادخواست درج نشود قرار رد دادخواست توسط مدیر دفتر همان شعبه بدوی یا تجدیدنظر که اعتراض به آنجا تقدیم شده صادر می‌شود.

حالت دوم

اگر سایر شرایط اعتراض ثالث رعایت نشود مدیر دفتر دادگاه بدوی یا تجدیدنظر که اعتراض به آن جا تقدیم شده خطاب به معترض ثالث اخطار رفع نقص صادر و به او مهلت ۱۰روزه برای رفع نقص می‌دهد درصورت انقضای مهلت ۱۰روز و عدم رفع نقص مدیر دفتر قرار رد دادخواست اعتراض را صادر می‌کند. این قرار ظرف ۱۰روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض است.

آثار اعتراض شخص ثالث

دارای دو اثر است:

۱.اثر تعلیقی

طبق قانون اعتراض ثالث موجب تاخیر در اجرای حکم قطعی نمی‌شود پس اثر تعلیقی ندارد اما در مواردی که جبران ضرر و زیان ناشی از اجرای حکم ممکن نباشد دادگاه به درخواست معترض ثالث پس از گرفتن تامین مناسب، قرار تاخیر اجرای حکم را برای مدت معین صادر می‌کند. این قرار قابل اعتراض نیست.

۲.اثر انتقالی

اثر انتقالی یعنی دعوا با تمام جوانب حکمی و موضوعی خود مورد رسیدگی مجدد قرار بگیرد. اثر انتقالی این اعتراض به همان قسمت و جهتی محدود است که شخص معترض آن را خلاف حقوق خود دانسته است پس سایر قسمت‌ها و جهات رای بازبینی نمی‌شود.

رسیدگی و صدور رای

رسیدگی به اعتراض ثالث مثل رسیدگی در دادگاه بدوی است چه این اعتراض در دادگاه بدوی رسیدگی شود چه در دادگاه تجدیدنظر. در رسیدگی به این اعتراض تشکیل جلسه دادرسی و دعوت از طرفین الزامی است. اگر اعتراض پس از تشکیل جلسه وارد تشخیص داده شود، دادگاه حکم را نقض و حکم مقتضی صادر می‌کند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در اعتراض ثالث، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون اعتراض ثالث پاسخ دهند.