ترک انفاق در چه صورتی اتفاق میافتد؟ امرزوه افراد زیادی هستند که در تلاشند تا از حقوق زنان دفاع نمایند و آن را اجرا کنند. یکی از این حقوق نفقه است که فقط به زوجه تعلق دارد و تکلیفی است که بر عهده زوج است. مرد حتی اگر اوضاع مالی مناسبی نداشته باشد و زن هم هر قدر دارا باشد مرد همچنان موظف به پرداخت نفقه است و تحت هیچ شرایطی این تکلیف از مرد سلب نمیشود مگر در موارد معدودی. در ادامه به بررسی تفصیلی ترک انفاق میپردازیم.
ترک انفاق چگونه اتفاق میافتد ؟
نفقه مالی است که تامین کننده و برطرف کننده نیازهای مادی مورد نیاز برای گذران زندگی زن است که وی بتواند آبرومندانه و به نحو متعارف زندگی کند و از جانب مرد پرداخت میشود.
طبق قانون مدنی دو شرط اصلی برای الزام کردن پرداخت نفقه توسط زوج وجود دارد:
1)دائمی بودن عقد نکاح.
2)تمکین زوجه از زوج.
حال اگر زوج به هر دلیلی اقدام به پرداخت نفقه نکند ترک انفاق اتفاق میافتد. ممکن است وی برای این کار دلیل قانونی داشته باشد یا این اقدام او غیرقانونی باشد.
ضمانت اجرا (مجازات) عدم پرداخت نفقه
1) ضمانت اجرای کیفری
عدم پرداخت نفقه زوجه تحت شرایطی جرم است و شوهری که از پرداخت نفقه زوجه خود امتناع میکند ممکن است مجرم تلقی شود و قابل پیگیری جزایی باشد. البته کسی را میتوان به دلیل عدم پرداخت نفقه مجرم دانست که توانایی برای پرداخت نفقه دارد اما از پرداخت آن خودداری میکند. کسی که توانایی پرداخت نفقه ندارد، نمیتوان از جهت کیفری تحت تعقیب قرار داد ولو اینکه بتوان علیه وی از ضمانت اجراهای حقوقی استفاده کرد.
قانون گذار مشخص نکرده است که شوهر باید برای چه مدتی ترک انفاق کند تا مجرم تلقی شود.
عدم پرداخت نفقه جرمی مستمر است یعنی ممکن است بعد از رسیدگی و مجازات ادامه پیدا کند. از آن جا که این جرم مستمر است، میتوان حتی پس از اعمال مجازات و استمرار آن باز علیه شوهر شکایت کیفری کرد.
علاوه بر عنصر مادی که عدم پرداخت نفقه در مدتی است که این مدت با نظر عرف توسط قاضی معین میشود، جرم عدم انفاق نیاز به عنصر معنوی نیز دارد که مهمترین جلوه آن داشتن استطاعت و عدم پرداخت نفقه است. بنابراین اگر شوهر توانایی پرداخت نفقه را نداشته باشد قابل پیگیری کیفری نیست.
علاوه بر عنصر معنوی و مادی جرم، تمکین زن نیز باید احراز گردد. در این جا به تمکین عام رجوع میشود. یعنی اگر تمکین عام برای دادگاه احراز گردد، دادگاه شرط لازم برای مجرمانه بودن عمل شوهر را مفروض میداند مگر شوهر ناشزه بودن زن را ثابت نماید.
قابل گذشت بودن جرم ترک انفاق
جرم عدم انفاق از جرایم قابل گذشت است که تنها در صورت شکایت زوجه قابل پیگیری است و چناچه زن در هر مرحله از شکایت خود صرف نظر کند، پیگیری یا مجازات شوهر موقوف میگردد.
2) ضمانت اجرای حقوقی ترک انفاق
الزام به پرداخت
هر زنی که نفقه وی پرداخت نشود میتواند با مراجعه به دادگاه خانواده الزام شوهر به پرداخت نفقه را تقاضا کند. قبل از رسیدگی به اصل موضوع، زن میتواند نظر به فوریت مسئله از دادگاه صدور دستور موقت را تقاضا کند. هر چند دستور موقت اصولا مستلزم تامین مناسب است، ماده 7 قانون حمایت از خانواده زن را از اعطای چنین تامینی معاف کرده است.
تقاضای طلاق
هرگاه شوهر ترک انفاق نماید و اجرای حکم دادگاه نیز میسر نگردد، در این صورت زن میتواند به تجویز ماده 1129 قانون مدنی تقاضای طلاق کند. این عدم پرداخت چه در نتیجه عدم توان مالی مرد چه در نتیجه عدم تمایل او برای پرداخت باشد دادگاه اجازه طلاق به زن میدهد.
راههای اثبات ترک انفاق در دادگاه
شاکی پرونده که همان زوجه میباشد برای اثبات ترک انفاق نیاز به شاهد دارد که شاهدین نیز باید دارای شرایط خاصی باشند:
- شاهدین از بستگان نزدیک زوجه نباشند.
- از موضوع پرونده که ترک انفاق است به طور کامل اطلاع داشته باشند.
- کامل بودن مدارک لازم شناسایی.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص شکایت ترک انفاق ، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آمادهاند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون شکایت ترک انفاق پاسخ دهند.
آیا ترک انفاق یک جرم است و مجازات دارد؟
ترک انفاق ممکن است قانونی باشد یا غیر قانونی. اگر مرد در صورت توان مالی و تمکین زن از گرداخت نفقه خودداری کند مجرم است.
یکی از راههای آن شهادت شهود است.
زن با ادله خود به دادگاه مرجعه نموده و دادگاه مرد را ملزم به پرداخت نفقه مینماید.
دادگاه میتواند حکم طلاق زن را صادر کند.