خیار تاخیر ثمن

آنچه که در این مقاله مورد بررسی قرار می‌گیرد بحث خیار تاخیر ثمن می‌باشد و نکته‌ای که باید پیش از هر مطلبی بیان شود این است که این خیار اختصاص به عقد بیع دارد و همچنین در کنار خیار تاخیر ثمن خیار مجلس و حیوان نیز اختصاص به عقد ‏بیع دارند. خیار تاخیر ثمن از آن دسته خیاراتی است که تنها اختصاص به بایع یا همان فروشنده دارد و اگر بخواهیم به زبان ساده آن را تعریف کنیم باید موقعیتی را تصور کنید که عقد بیعی را منعقد کرده‌اید در حالی که مبیع و ثمن هر دو نقد هستند و پس از انعقاد عقد بیع و گذشت سه روز شخص بایع مبیع را تسلیم نمی‌کند و شخص مشتری هم ثمن را پرداخت نمی‌کند. بنابراین بعد از گذشته آن سه روز بایع می‌تواند این عقد را به هم بزند و در واقع از حق فسخ خود استفاده کند.

ویژگی‌های خیار تاخیر ثمن

گاهی اوقات ممکن است که بایع نزد مشتری برود و ثمن را از او مطالبه کند. صرف این مطالبه خیار تاخیر ثمن متعلق به او را ساقط نمی‌کند بلکه این خیار زمانی ساقط می‌شود که مطالبه کردن ثمن توسط بایع از مشتری به همراه قرائنی که وجود دارد به منزله مصمم بودن بایع برای پایبند ماندن به چنین عقدی باشد. به عبارت دیگر اگر از طریق و نحوه مطالبه ثمن متوجه شویم که او می‌خواهد حتماً این قرارداد باقی بماند تنها در این حالت است که دیگر خیار تاخیر ثمن به او تعلق نمی‌گیرد و در واقع ساقط می‌شود.

گاهی اوقات ممکن است که مشتری برای پرداخت ثمن ضامن معرفی کند. در این حالت تصور می‌کنیم که معرفی ضامن به منزله پرداخت می‌باشد و زمانی که پرداخت صورت بگیرد بدیهی است که خیار تاخیر ثمن هم ساقط می‌شود.

پرداخت صحیح ثمن مسبب سقوط خیار تاخیر ثمن

نکته‌ای که حتماً باید به آن توجه کنیم این است که صرف پرداخت ثمن موجب می‌شود تا خیار تاخیر ثمن ساقط شود. این نکته به این دلیل حائز اهمیت است که گاهی اوقات ممکن است بایع حتی در صورتی که تسلیم ثمن از سوی مشتری انجام می‌شود از قبول آن اجتناب کند. به همین خاطر بیان می‌کنیم که به محض اینکه مشتری ثمن را پرداخت حتی با وجود اجتناب بایع خیار تاخیر ثمن ساقط می‌شود.

ممکن است این سوال برای ما ایجاد شود که اگر بایع از پذیرفتن ثمن تسلیم شده توسط مشتری خودداری کند مشتری باید تسلیم را چگونه انجام دهد؟ در پاسخ به این سوال باید بیان کنیم که در این صورت مشتری باید ثمن را به صندوق دادگستری بریزد.

آنچه که حتماً باید مورد توجه قرار بگیرد این است که شخصی که ثمن به او پرداخت می‌شود حتماً باید شخصی باشد که حق قبض و دریافت آن ثمن را داشته باشد. به عبارت دیگر اگر مشتری ثمن را به شخصی پرداخت کند که اصلاً حق دریافت آن را ندارد مثل این است که اصلاً تسلیمی صورت نگرفته است.

مهلت اعمال خیار

همانطور که بیان شد زمانی می‌توانیم از این خیار استفاده کنیم که بعد از گذشت سه روز از تاریخ انعقاد عقد ثمن و مبیع تسلیم نشده باشند. باید به این نکته توجه کنیم که اگر تمام ثمن پرداخت شود و همچنین اگر تمام مبیع تسلیم شود دیگر این خیار موضوعیت نمی‌یابد و یا به عبارت دیگر خیار مزبور ساقط می‌شود.

در مقدمه این مقاله بیان شد که خیار تاخیر ثمن بعد از سه روز برای بایع ایجاد می‌شود. اما سوالی که ممکن است برای هر یک از ما پیش بیاید این است که بعد از سه روز تا چه میزان مهلت وجود دارد تا بایع از این خیار استفاده کند.

باید بدانیم که قانون در این خصوص سکوت کرده است و در اینجا این سکوت حمل بر فوریت می‌شود. یعنی از زمانی که این خیار برای بایع ایجاد می‌شود یا به عبارت دیگر بعد از آن سه روز اعمال این خیار فوریت دارد و اگر بایع قصد استفاده از این خیار را دارد باید فوراً از آن استفاده کند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص خیار تاخیر ثمن، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون خیار تاخیر ثمن پاسخ دهند.