در کشور ایران قانون گذار همواره در قانون به صراحت اعلام کرده است که افراد موظف هستند تا احوال شخصیه خود از جمله ولادت، ازدواج و طلاق را به طور رسمی ثبت کنند. حتی در صورت عدم ثبت این وقایع در قانون برای اشخاص خاطی مجازات نیز تعیین شده است. رجوع از طلاق از این قاعده مستثنی نیست و در صورت رجوع (بازگشت) مرد به همسرش باید این موضوع در دفاتر رسمی ثبت گردد. زمانی که حکم طلاق جاری می‌شود اصل بر جدایی و عدم پیوند نکاح بین طرفین است در نتیجه اگر به هم رجوع کرده باشند باید این موضوع ثبت گردد.
رجوع از طلاق
بر اساس ماده 1148 قانون مدنی شوهر بعد از طلاق دادن همسرش می‌تواند در مدت معینی که عده نام دارد به زن و زندگی مشترکشان باز گردد. این حقی است که هیچ قرارداد و شرطی نمی‌تواند بر خلاف آن تنظیم شود و این حق را از شوهر بگیرد.
رجوع کردن به همسر از دو طریق فعلی و کلامی امکان دارد. بر اساس ماده 1149 قانون مدنی در صورتی که مرد بخواهد رجوع کند همین که لفظ یا کلامی را بگوید یا اینکه کاری انجام دهد که نشان دهنده درخواست او برای رجوع به همسرش است کافی می‌باشد و نیاز به خواندن صیغه نکاح نیست. البته نیت مرد مهم است و اینکه از این حرف یا عمل حتما باید قصد رجوع به همسر را داشته باشد نه چیز دیگری. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره رجوع از طلاق کلیک کنید.
عدم امکان رجوع از طلاق
در برخی از موارد امکان رجوع برای شوهر وجود ندارد. ماده 1145 قانون مدنی به وضوح این موارد را مطرح کرده است. از جمله مواردی که امکان رجوع وجود ندارد:
1/ طلاق زن یائسه و زن قبل از نزدیکی است. به دلیل اینکه در این موارد اصلا عده وجود ندارد پس نمی‌توان رجوع کرد.
2/ طلاق خلع و مبارات.
3/ بعد از سه طلاق که بعد از سه وصلت متوالی بوده است. باید توجه داشت که این سه مورد وصلت حتما باید متوالی باشند یعنی بین این‌ها زن یا مرد با دیگری عقد نکرده باشند. همچنین این وصلت طرفین می‌تواند در قالب نکاح یا رجوع باشد.
علاوه بر این موارد یک مورد دیگر هم هست که در متن ماده نیامده است. زمانی که دادگاه حکم به طلاق را به درخواست زن داده باشد مرد دیگر نمی‌تواند رجوع کند. زیرا در این جا زن بوده که درخواست جدایی داده و دادگاه هم پذیرفته است.
ثبت رجوع از طلاق
اگرچه قانون گذار تشریفات نکاح را برای رجوع از طلاق الزامی نمی‌داند اما این بدین معنی نیست که در رجوع از طلاق خواست شوهر به تنهایی کافی باشد.
شوهر برای اینکه به زن خود رجوع کند علاوه بر اینکه باید کلامی بگوید یا عملی بکند که نشانه تمایل او برای رجوع به زن است بعد از آن باید رجوع به زن را ثبت کند. در هنگام ثبت کردن رجوع نیاز به خواندن مجدد عقد نکاح نیست.
بر اساس ماده 20 قانون حمایت از خانواده مرد تا یک ماه پس از رجوع به زن وقت دارد تا به دفترخانه‌ای که صورت جلسه طلاق در آن ثبت شده است مراجعه نماید و اعلام کند که به همسرش رجوع کرده است. سپس صورت جلسه طلاق ابطال می‌شود و طلاق ثبت نمی‌گردد.
البته توجه به این نکته مهم است که رجوع باید در زمان عده زن صورت بگیرد. اگر مرد بعد از مدت زمان عده زن به دفترخانه مراجعه کند باید اثبات نماید که رجوع در زمان عده بوده ولی حالا به دلایلی بعد از پایان زمان عده برای ثبت آمده است. مهم آن است معلوم گردد زمان رجوع در هنگام عده بوده است.
برای کسب اطلاعات درباره مدت زمان رجوع بعد از طلاق کلیک کنید.
مجازات عدم ثبت رجوع از طلاق
شوهر وظیفه ثبت رجوع را دارد. اگر به هر دلیلی رجوع کند ولی این موضوع را ثبت نکند بر اساس ماده 49 قانون حمایت از خانواده زن می‌تواند از او شکایت کند. دادگاه علاوه بر اینکه شوهر را ملزم به ثبت رجوع می‌کند او را به جزای نقدی درجه پنج یعنی مبلغ 80 تا 180 میلیون ریال یا حبس تعزیری درجه هفت یعنی 91 روز تا 6 ماه حبس محکوم می‌کند.
نمونه دادخواست رجوع از طلاق
اینجانب: …………………… فرزند آقای …………………. و نام مادر خانم ………………. دارای شناسنامه شماره: ……………….. صادره از: ………………. متولد: …………. ساکن: ……………………….. با سند ازدواج شماره ………… مورخ ….. تهران که زوجه خود بانو: …………… فرزند آقای ……………. متولد ……. ساکن نشانی ذکر شده را طبق طلاقنامه شماره ………………… مورخ …………. تنظیمی دفتر رسمی ثبت طلاق شمارۀ ………… مطلقه کرده بودم، به موجب این سند رسمی و بر اساس ماده 1148 قانون مدنی اعلام می‌دارم که در زمان عده یعنی در تاریخ …….. به زوجه توصیف شده خود رجوع کردم و دوباره با ایشان قصد زندگی مشترک دارم. اما به جهت عدم دسترسی به دفترخانه طلاق برای ثبت واقعه رجوع طی این سند با امضای زوجه و شاهدان رجوع خود از طلاق را اعلام می‌دارم.
تاریخ
محل امضاء زوج:
محل امضاء زوجه:
محل امضاء شاهد اول:
محل امضاء شاهد دوم:
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص ثبت رجوع از طلاق، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون ثبت رجوع از طلاق پاسخ دهند.
سوالات متداول
شوهر. در متن به تفصیل توضیح داده شده است.
تا یک ماه پس از رجوع به همسر برای ثبت فرصت وجود دارد که در متن به تفصیل توضیح داده شده است.
بله. شوهر به جزای نقدی و حبس محکوم می‌شود که در متن به تفصیل توضیح داده شده است.
