میزان نفقه طبق مبانی اسلامی و قانون ما این وظیفه مردان بوده است که ریاست خانه و خانواده را بر عهده بگیرند. قطعا زمانی که مرد را به عنوان رییس خانواده میدانند همانطور که برای او حقوقی وجود دارد تکالیفی نیز بر دوش او قرار میگیرد. یکی از این تکالیف، وظیفه مرد برای تامین نیازهای مالی خانواده است. در این مطلب به بررسی میزان نفقه میپردازیم که پرداخت آن یکی از عمدهترین وظایف مالی مرد است. توصیه می کنیم مقاله حق حبس را مطالعه نمایید.
تعریف میزان نفقه
در لغت نفقه به معنای هزینه و خرج هر روزه است. در اصطلاح حقوقی به معنای هزینه کردن برای برطرف شدن کلیه نیازهای متعارف و متناسب یک شخص است. اگر بخواهیم یک تعریف عامیانه از نفقه بکنیم میتوان گفت این امر پول دادن به دیگری مثل فرزند، همسر و یا هر شخص دیگری است که مستحق دریافت آن میباشد برای رفع کردن نیازهای مادی او.
در قانون سه نوع نفقه شناخته شده است: نفقه اقارب، زوجه و زندانی.
نفقه زوجه
بر مبنای ماده 1107 نفقه شامل همه نیازهای متعارف و متناسب یا وضعیت زن است از جمله لباس ، غذا و… در نتیجه مبلغی که مرد به عنوان نفقه زن میپردازد دستمزدی برای کارهای خانه که زن انجام میدهد نیست. بلکه پرداخت پول برای رفع نیازهای شخصی زن است.
مصادیق نفقه زوجه
در ماده 1107 قانون مدنی برای نمونه چند مورد را برای نفقه مطرح کرده است اما این موارد حصری نیستند و فقط به عنوان مثال مطرح شدهاند. همان طور که در ابتدای ماده مطرح شده است ممکن است زن نیازهای متعارف و متناسب دیگری داشته باشد که خارج از موارد مطرح شده در ماده باشد یا اینکه زوجین در رابطه با موارد دیگری با هم توافق کنند. اما آنچه در ماده آمده است شامل:
1/ مسکن.
2/ البسه.
3/ غذا.
4/ اثاث منزل: اگر چه در عرف زوجه به خانه شوهر جهزیه و لوازم زندگی را میبرد اما در واقع زوجه وظیفهای برای تامین اثاث زندگی ندارد.
5/ هزینههای درمانی و بهداشتی: هزینههایی که زن برای نظافت و تمیزی خود نیاز دارد نیز باید پرداخت شود. به طور مثال در قدیم که هر خانه حمام شخصی نداشت مرد موظف بود هزینههایی که زن برای رفتن به حمام عمومی دارد را پرداخت کند.
6/ خادم در حالتی که زن عادت به خدمتکار دارد و یا به خاطر نقص یا بیماری نیاز به خادم پیدا کرده است.
تاثیر وضعیت و موقعیت زن در میزان نفقه
برای تعیین نفقه شان و موقعیت زن از اهمیت زیادی برخوردار است. اما به نظر میرسد آنچه که معیار تعیین میزان نفقه قرار میگیرد موقعیتی است که زن در خانه پدری داشته است. البته از نظر برخی از جمله دکتر کاتوزیان منظور از وضعیت زن، وضع او در زندگی خانواده تشکیل شده از شوهر و خود زن است.
اما میتوان در پاسخ دلایلی برای رد این حرف بیان کرد. اولا اگر منظور وضعیت در خانه شوهر باشد دیگر استفاده از عبارت «متناسب با وضعیت زن» بیمعنی میشود. چرا که اگر بخواهیم وضعیت او در زندگی خانوادگی با شوهر را در نظر بگیریم مثل این میشود که وضعیت مالی شوهر را ملاک قرار بدهیم چرا که به هر حال وضع زندگی زناشویی بستگی به درآمد مرد دارد. در نتیجه اصلا وضعیت زن در زندگی زناشویی معنایی پیدا نمیکند که بتوان بر اساس آن میزان نفقه را تعیین کرد.
دوما در انتها برای تعیین خادم از «به عادت» استفاده کرده است که این نشان میدهد قانون گذار بیشتر به وضعیتی که زن در دوران مجردی داشته توجه میکند. اگر وضع زن در زندگی مشترک معنا داشت باید میگفت اگر که مرد بتواند خادم بگیرد. در حالی که عادت زن را ملاک قرار داده است. مقاله نفقه زن شاغل را مطالعه نمایید.
میزان نفقه زوجه
در قانون برای میزان نفقه مبلغی مشخص نکرده است. به طور مثال نمیتوان گفت که به تمام زنها مبلغ یک میلیون تومان تعلق میگیرد. بلکه بر اساس آن چه در ماده 1107 قانون مدنی مطرح شده میزان نفقه هر زن با توجه به شان و وضعیت او متفاوت است. ممکن است نفقه یک زن یک میلیون تومان باشد در حالی که ممکن است برای زن دیگری این مبلغ دو میلیون تومان برآورد شود. پس این امر بستگی به زوجه دارد. توصیه می کنیم مقاله نحوه پیگیری نفقه زن از طریق سامانه ثنا را مطالعه نمایید.
مبلغ و میزان نفقه
در صورتی که طرفین نتوانند در خصوص مبلغ نفقه با هم توافق کنند دادگاه شخصی را به عنوان کارشناس مشخص میکند تا میزان آن را محاسبه کند.
کارشناس با تحقیق در مورد زوجه یک مبلغ متعارف را برای پرداخت ماهیانه به دادگاه اعلام میکند. در اعلام نظر، کارشناس مربوطه به مواردی مانند وضعیت مالی و اجتماعی خانواده زوجه، عرف محل زندگی زوجین، تحصیلات زوجه، شغل زوجه در صورت شاغل بودن، نیازهایی که زوجه دارد، سن زوجه و وضعیت کلی زوجه توجه میکند. البته قطعا وضعیت مالی مرد و درآمد او نیز مورد مدنظر کارشناس قرار میگیرد. با بررسی همه جوانب کارشناس تعیین میکند که عرفا نفقه یک زن با این ویژگیها چه قدر است و یک مبلغی مثلا 500 هزار تومان را برای آن زن در نظر میگیرد.
زوجه در صورتی که بخواهد میزان نفقه خود را بداند فقط یک راه وجود دارد آن هم مراجعه به دادگاه و دریافت نظر کارشناس است. قطعا داشتن یک وکیل در تمام مراحل این دعوا هم باعث سرعت بخشیدن به پرونده و هم محاسبه دقیقتر مبلغ میشود. شما میتوانید از وکلای وکیل دات کام برای طی آسان و مطمئن این روند کمک بگیرید. توصیه می کنیم مقاله نحوه محاسبه نفقه زن را مطالعه نمایید.
عدم استحقاق نفقه
زن چنانچه تمکین نکند از دریافت نفقه محروم میشود. این سرپیچی زن اعم از این است که نیازهای جنسی مرد را برطرف نکند یا در زندگی از او تبعیت نکند مثلا منزل را ترک کند یا با مرد بد رفتاری کند. توصیه می کنیم مقاله عدم پرداخت نفقه زن را مطالعه نمایید.
سوالات متداول
چه کسی میزان نفقه زن را تعیین میکند ؟
ابتدا زوجین میتوانند توافق کنند در غیر این صورت با نظر کارشناس است که در مطلب به طور مفصل توضیح داده شده است.
ملاک محاسبه نفقه زن چیست ؟
وضعیت و موقعیت اجتماعی زوجه که در مطلب به طور مفصل توضیح داده شده است.
میزان نفقه زن چه قدر است ؟
نفقه هر زن با دیگری فرق دارد و کارشناس بعد از بررسی مبلغ دقیق را مشخص میکند که در مطلب به طور مفصل توضیح داده شده است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر و دریافت پاسخ به سوالات مربوط به نفقه زن و میزان آن میتوانید از خدمات مشاوره آنلاین و تلفنی وکیل دات کام استفاده نمایید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نفقه زن و میزان آن، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آمادهاند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون نفقه زن و میزان آن پاسخ دهند.