ایجاد رفاه و تهیه لوازم زندگی فرزندان به عهده پدر آن‌هاست. به این لوازم و رفاه به اصطلاح نفقه می‌گویند و بر اساس ماده ۱۲۰۴ ق.م نفقه شامل مسکن، پوشاک، خوراک و همچنین فراهم نمودن شرایط تحصیل و… می‌شود. بر اساس ماده ۱۱۱۹ ق.م چنانچه پدر فوت کند یا استطاعت مالی کافی جهت پرداخت نفقه نداشته باشد، نفقه فرزند به ترتیب بر عهده اجداد پدری، مادر و اجداد مادری قرار می‌گیرد. زمانی که پدر با داشتن قدرت مالی کافی جهت پرداخت نفقه، از پرداخت آن سر باز زند، مادر فرزند می‌تواند نسبت به عدم پرداخت نفقه از سوی او اقامه دعوی کند و وی را ملزم به اجرای حکم دادگاه نماید. حال می‌خواهیم بدانیم برای مطالبه نفقه فرزند دادگاه صالح کدامست که می‌تواند به دادخواست مادر رسیدگی کند؟ برای کسب اطلاع درباره نفقه فرزند کلیک کنید.
فرزند تا چه زمانی از نفقه بهره میبرد ؟
لازم است بدانید همیشه پرداخت نفقه فرزند از طرف پدر الزامی نبوده و تحت شرایط خاصی نفقه‌ای به فرزند تعلق نمی‌گیرد. حال می‌خواهیم بدانیم چه زمانی نفقه به فرزند تعلق می‌گیرد؟
الف) افراد ملزم به انفاق استطاعت مالی داشته باشند. بر اساس ماده ۱۱۹۸ ق.م زمانی فرد ملزم و مجبور به پرداخت نفقه است که از تمکن و قدرت مالی کافی برخوردار باشد و بابت پرداخت آن در مضیقه قرار نگیرد. تشخیص این امر با توجه به تعهدات و نحوه زندگی فرد و به عهده دادگاه است.
ب) فرد ذی نفع از نفقه، نیازمند و فقیر باشد. مطابق ماده ۱۱۹۷ ق.م زمانی به فرد نفقه تعلق می‌گیرد که تنگدست و محتاج باشد و نتواند مایحتاج خود را تهیه کند؛ بنابراین تا زمانی که مطابق قانون فرزند، شغلی ندارد و یا در حال تحصیل است، نفقه او بر عهده پدر است. البته نفقه فرزند دختر و پسر با هم تفاوت دارد؛ چنانچه:
الف) دختر تا زمانی که شغلی ندارد و مجرد است نفقه می‌گیرد اما چنانچه بعد از ازدواج و طلاق به خانه پدر برگردد واجب النفقه نخواهد بود.
ب) پسر تا ۲۰ سالگی و پس از آن چنانچه در حال تحصیل باشد، واجب النفقه است. البته باید توجه داشت که زمانی هزینه تحصیل جزو نفقه است که تحصیل واجب و ضروری باشد؛ در غیر این صورت پدر وظیفه‌ای در قبال پرداخت هزینه تحصیل ندارد.
در ضمن باید گفت که نفقه معوقه و گذشته به فرزند تعلق نمی‌گیرد و قابل درخواست نیست و تنها از زمان شکایت و اقامه دعوا نفقه حال و آینده محاسبه گردیده و به فرزند پرداخت می‌شود؛ به عنوان مثال نفقه پرداخت نشده سال‌های گذشته فرزند، قابل مطالبه نخواهد بود.
دادگاه صالح برای مطالبه نفقه فرزند
هنگامی که مادر نفقه فرزندش را مطالبه می‌کند، باید به چه دادگاهی رجوع کند و دادگاه صالح جهت رسیدگی به این امر چه دادگاهی است؟
بر اساس قانون، هر دادگاه از دو حیث قابل قابل بررسی است، صلاحیت ذاتی و صلاحیت محلی.
منظور از صلاحیت ذاتی دادگاه شایستگی و صلاحیت آن جهت رسیدگی به نوع خاصی از دعاوی است که در این صورت دادگاه صالح جهت مطالبه نفقه، دادگاه خانواده است؛ بنابراین مادر برای اقامه دعوی و شکایت علیه پدر فرزندش باید به دادگاه خانواده رجوع کند.
از طرفی ما تعداد زیادی دادگاه خانواده در سطح کشور داریم؛ آیا مادر فرزند می‌تواند به هر دادگاهی جهت رسیدگی به پرونده کودک خود رجوع کند؟ در اینجا بحث صلاحیت محلی دادگاه به میان می‌آید، چون دادگاه صالح جهت درخواست نفقه، دادگاه محل اقامت پدر یا شخص مسئول پرداخت نفقه فرزند است؛ بنابراین مادر برای مطالبه نفقه خود، باید به دادگاه خانواده محل اقامت پدر فرزند خود مراجعه کند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص دادگاه صالح برای مطالبه نفقه فرزند، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون دادگاه صالح برای مطالبه نفقه فرزند پاسخ دهند.
