مناقصه | تعریف – اقسام و انواع – مراحل و فرآیند برگزاری مناقصات
سازمانهای دولتی برای انجام معاملات خود که تمامی آنها به منظور تأمین منافع عمومی انجام میگیرند، لازم دارند تا یک سری تشریفات و قوانین را رعایت نمایند. برای تسهیل این امور، قانون گذار محترم تشریفات و قوانینی را تعریف نموده تا تمامی سازمانهای دولتی با رعایت آنها، معاملات خود را انجام بدهند که یکی از این تشریفاتی که بیان شد مناقصه میباشد.
مناقصه چیست ؟
همان طور که در مقدمه ذکر شد، سازمانهای دولتی برای انجام معاملاتی که عموما به منظور تأمین منافع عمومی انجام میشوند، نیاز دارند بر اساس تشریفاتی که قانون گذار تعیین نموده است، حرکت کنند و امورات را انجام بدهند.
یکی از این تشریفات تعریف شده توسط قانون گذار، لزوم برگزاری مناقصه برای انجام معاملات میباشد.
جهت انجام هر چه بهتر مناقصات نیز قانونی جداگانه تحت عنوان قانون برگزاری مناقصات وجود دارد و در ماده 2 این قانون عمل مناقصه تعریف شده است.
مناقصه یک فرآیند کاملا رقابتی میباشد که تعهدات موضوع معامله با هدف تأمین کالا و یا کیفیتی که مد نظر افراد است به فرد مناقصه گری که در میان تمامی افراد شرکت کننده، کمترین قیمت متناسب را پیشنهاد داده باشد، مورد واگذاری قرار میگیرد.
طبق ماده فوق اگر سازمان دولتی تصمیم داشته باشد که کالا و یا خدماتی را تأمین نماید، میبایست از طریق مناقصه دولتی، با فردی که کمترین قیمت متناسب را پیشنهاد داده است قراردادی منعقد نمایند.
این امکان نیز وجود ندارد که با هر شخصی که تمایل دارند، این قرارداد مذکور را منعقد نمایند.
برای دریافت کد فراگیر شرکت ها کلیک کنید.
انواع مناقصه از نظر مراحل بررسی
در ماده 4 قانون برگزاری مناقصات، مناقصات را از نظر مراحل بررسی به انواع و اقسام ذیل طبقه بندی مینمایند:
- مناقصه تک مرحلهای.
- مناقصه دو مرحلهای.
مناقصه تک مرحلهای به چه صورتی میباشد ؟
در این نوع مناقصه دیگر نیازی نیست که پیشنهادها مورد ارزیابی فنی بازرگانی قرار بگیرند و در همین مناقصه تمامی پاکتهای پیشنهادی مناقصه گران گشوده میشوند و در همان یک جلسهای که تشکیل شده است، فرد برنده در این مناقصه معرفی میگردد.
مناقصه دو مرحلهای چگونه میباشد ؟
بنا به تشخیص فرد مناقصه گزار، باید پیشنهادها مورد بررسی فنی بازرگانی قرار بگیرد.
در این نوع مناقصه کمیته فنی بازرگانی پس از انجام بررسیهای لازم نظرات و پیشنهادات خود را به کمیسیون مناقصه اعلام داشته و برنده معرفی میگردد.
همان طور که متوجه شدید تفاوت هر دو نوع از مناقصه بیان شد و تمامی موارد نیز به همان شکلی که توضیح دادیم به صلاحدید و تشخیص فرد مناقصه گزار انجام میشود.
حال یک نوع دیگر از مناقصه هم داریم که با توجه به روش دعوت مناقصه گران تعیین میگردد و آن را به شرح ذیل برایتان بازگو مینماییم.
انواع مناقصه از نظر روش دعوت مناقصه گران
در ماده 4 قانون برگزاری مناقصات بند ب آن، مناقصات را با توجه به روش دعوت مناقصه گران به انواع زیر تقسیم مینمایند:
- مناقصه عمومی.
- مناقصه محدود.
شاید بسیاری از شما با مناقصه عمومی آشنایی داشته باشید و یا این کلمه را جایی شنیده باشید.
مناقصه عمومی به مناقصهای گفته میشود که در آن فراخوانی که جهت مناقصه اعلام میگردد نیز از طریق آگهی عمومی به اطلاع افراد مناقصه گر میرسد.
یعنی تنها از طریق آن آگهی عمومی است که متوجه میشوند مناقصهای در فلان سازمان دولتی قرار است صورت بگیرد و میتوانند در آن شرکت کنند.
در مناقصه محدود، محدودیتهایی که بالاترین مقام مناقصه گزار تعیین میکند باید رعایت شوند و این مناقصه دارای محدودیتهایی میشود.
فرآیند و مراحل برگزاری مناقصات به چه شکلی است ؟
برگزاری هر مناقصهای نیز نیازمند وجود و رعایت یک سری پیش شرطها میباشد تا بتوان یک مناقصه اصولی را با رعایت تمامی قوانین و مقررات برگزار نمود و در این میان نیز فرد مناقصه گر تعیین شود.
ماده 9 قانون برگزاری مناقصات نیز در این خصوص به این شکل بیان کرده است که پروسه برگزاری مناقصات به ترتیب شامل مراحلی که در ذیل بیان شده است، میباشد:
- تأمین کردن تمامی منابع مالی مورد نیاز.
- در معاملات کلان مشخص شود که چه نوع مناقصهای صورت بگیرد.
- تهیه و تنظیم تمامی اسناد مربوط به مناقصه.
- تمامی مناقصه گران در صورتی که لازم میباشد، مورد ارزیابی قرار بگیرند.
- اعلام فراخوان مناقصه.
- ارزیابی تمام پیشنهادهای ارائه شده.
- معین کردن فردی که به عنوان برنده در مناقصه اعلام میشود و عقد قرارداد مذکور با وی.
در میان این شرایطی که بیان شد امکان دارد فردی که به عنوان برنده مناقصه اعلام شود از انعقاد قرارداد خودداری نماید و یا ضمانتی را که جهت انجام تعهدات لازم میباشد ارائه ننمایند که در این صورت تضمین مناقصه وی مورد ضبط قرار میگیرد و قرارداد مذکور با فرد برنده دوم بسته میشود و با وی آن عقد منعقد خواهد گشت.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مناقصه، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آمادهاند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون مناقصه پاسخ دهند.
سوالات متداول
مناقصه را میتوان به عنوان مجموعه تشریفاتی دانست که توسط دولت برای خرید کالا با کمترین قیمت ممکن انجام میشود.
پاسخ این سوال کاملا واضح میباشد و مثبت است. در مناقصه سازمان دولتی در جهت خرید کالایی با کمترین قیمت این تشریفات را راه اندازی مینماید ولی مزایده مجموعه تشریفاتی است که توسط دولت در جهت فروش کالا به بالاترین قیمت ممکن انجام میگیرد.
منظور آن دسته از مناقصاتی میباشند که تمامی افراد امکان شرکت در آن را به صورت یکسان دارا میباشند و هیچ گونه محدودیتی برای افراد وجود ندارد.