حداقل دستمزد کارگران | تعیین میزان – مرجع تعیین در ایران – قواعد اثرگذار
در فرهنگ ایرانی و اسلامی ما همواره بر رفتار مناسب و نیکو با کارگر تایید شده است. در احادیث مختلف اسلامی علاوه بر اینکه به مدارا با کارگران تاکید شده است، به پرداخت کامل و به موقع دستمزد کارگران نیز اشاره شده است. به طوری که در حدیثی پیامبر اسلام میفرماید دستمزد کارگر را قبل از خشک شدن عرق او بپردازید. در قانون کار ایران نیز به موضوع دستمزد کارگران پرداخته شده است. برای جلوگیری از پایمال شدن حقوق کارگران میزان دستمزد آنها تعیین شده است. با این کار از سوء استفاده کارفرمایان جلوگیری میشود. در این مطلب به بررسی حداقل دستمزد کارگران میپردازیم.
حداقل دستمزد چیست ؟
بر اساس تعریف ارائه شده از سوی سازمان بین المللی کار حداقل دستمزد مبلغی است که در مقابل انجام کار یا خدمت در مدتی معین به کارگر پرداخت میشود. هیچ شخص یا قراردادی نمیتواند به کمتر از این مبلغ توافق کند یا این مبلغ را کاهش دهد. قانون لزوم به پرداخت حداقل دستمزد را تضمین کرده است. حداقل دستمزد بر اساس وضعیت معاش کارگر و خانواده او بسته به شرایط اقتصادی آن جامعه تعیین میشود.
از نظر اصطلاحی میتوان گفت که حداقل دستمزد کمترین مبلغی است که میتوان به کارگر پرداخت کرد و از سوی قانونگذار برای کارگران تعیین میشود. این مبلغ بر اساس وضعیت معیشتی کارگر در جامعه مشخص میگردد و کارفرما نمیتواند به کارگر کمتر از این مبلغ را پرداخت کند.
تعیین حداقل دستمزد کارگر
به طور کلی برای تعیین حداقل دستمزد کارگران وضعیت اقتصادی و معیشتی محل زندگی کارگر مدنظر قرار میگیرد. در ایران ماده 41 قانون کار به صراحت دو معیار را برای تعیین حداقل دستمزد کارگران در نقاط مختلف کشور و یا صنایع مختلف مشخص کرده است از جمله:
1/ درصد تورمی که از سوی بانک مرکزی اعلام میشود.
2/ حداقل دستمزد بدون توجه به مشخصات روحی و جسمی کارگران و ویژگیهای کاری که انجام میدهند باید به اندازهای باشد که زندگی یک خانواده را تامین کند. تعداد متوسط یک خانواده که مدنظر است توسط مراجع رسمی تعیین میگردد.
در ادامه این قانون یعنی ماده 42 به صراحت مطرح شده است که حداقل دستمزد باید نقدی پرداخت شود و سایر پرداختهای غیر نقدی مانند بستههای معیشتی که به کارگران میدهند در دستمزد محاسبه نمیشوند. فقط مهم آن پول نقدی است که در انتها به کارگر پرداخت میشود و نمیتوان به بهانه دادن چیزهایی مانند برنج، روغن و… که به کارگران میدهند پول کمتری از حداقل دستمزد به کارگر پرداخت کرد.
مرجع تعیین حداقل دستمزد کارگران
به طور کلی تعیین حداقل دستمزد کارگر سه راهکار اصلی دارد:
1/ تعیین حداقل دستمزد توسط دولت.
2/ تعیین حداقل دستمزد با توافق بین اتحادیههای کارگری.
3/ تعیین حداقل دستمزد از طریق توافقهای جمعی و چند جانبه.
در ایران بر اساس قانون کار این وظیفه بر عهده شورای عالی کار است. بر این اساس شورای عالی ملزم است سالی یکبار بر اساس معیارهای مشخص شده میزان حداقل دستمزد کارگران را تعیین نماید. البته گاهی به دلیل شرایط اقتصادی ممکن است چند بار در سال مبلغ دستمزد حداقلی کارگران تغییر کند.
سوالات متداول
حداقل دستمزد کارگران چه مقدار است ؟
میزان حداقل دستمزد با توجه به معیارهای مختلف قانونی متفاوت است و شورای عالی کار میزان آن را سالانه تعیین مینماید که در مطلب به تفصیل توضیح داده شده است.
آیا میتوان کمتر از حداقل دستمزد به کارگران حقوق پرداخت کرد ؟
خیر بر اساس قانون نمیتوان دستمزدی کمتر از مبلغی که قانون تعیین کرده پرداخت کرد که در مطلب به تفصیل توضیح داده شده است.
چه زمانی حداقل دستمزد کارگران مشخص میشود ؟
حداقل یک بار در سال که معمولا ابتدای سال است میزان حداقل دستمزد تعیین میگردد. اما این امکان وجود دارد که به دلیل شرایط اقتصادی چند بار تعیین شود که در مطلب به تفصیل توضیح داده شده است.
برای دریافت پاسخ سوالات خود و مشاوره حقوقی در مورد حداقل دستمزد کارگران میتوانید از خدمات مشاوره آنلاین و تلفنی وکیل دات کام بهره ببرید. همچنین با عضو شدن در کانال تلگرامی وکیل دات از آخرین اخبار حقوقی مطلع شوید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص حداقل دستمزد، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آمادهاند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون حداقل دستمزد پاسخ دهند.