گواهی فوت چطور و چه زمانی صادر می شود؟

نحوه درخواست از صدور گواهی فوت چگونه است؟ هنگامی‌که شخصی فوت می‌کند ورثه متوفی می‌بایست اقدام به دریافت گواهی فوت بنمایند. گواهی فوت مدرک مهمی است که مراحل بعدی خاک‌سپاری و دریافت جواز دفن وابسته به آن می‌باشد. اما این گواهی فوت را از کجا باید دریافت؟ کرد نحوه صدور آن چگونه است؟ در گذشته افراد برای درخواست صدور گواهی فوت به مراکز سازمان ثبت‌احوال در سراسر کشور مراجعه می‌کردند. اما امروزه می‌توانند بدون مراجعه حضوری و به‌صورت اینترنتی نیز از طریق سامانه مخصوص درخواست خود را مبنی بر صدور گواهی فوت ثبت نمایند. در ادامه مطلب قصد داریم به گواهی فوت درخواست و صدور آن بپردازیم.

گواهی فوت

گواهی فوت مدرک بسیار مهمی است که وضعیت رسیدگی به متوفی و مراحل دفن و مراسم خاک‌سپاری به اخذ این گواهی وابسته می‌باشد. عدم دریافت گواهی فوت توسط قانون‌گذار صراحتاً جرم انگاری شده است. بنابراین ورثه متوفی حتماً باید اقدام به اعلام فوت و اخذ گواهی فوت نمایند.
هنگامی‌که شخصی فوت می‌شود حتماً باید وفات وی به مراکز قانونی اعلام گردد. بر اساس ماده ۲۲ قانون ثبت‌احوال کشور فوت هر شخص در ایران چه ایرانی یا خارجی حتماً باید به یکی از شعب ادارات ثبت‌احوال در سراسر کشور اطلاع‌رسانی شود. همچنین فوت ایرانیانی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند باید به مأموران کنسولی محل اقامت متوفی یا یکی از ادارات سازمان ثبت‌احوال کشور اعلام گردد. پس از اعلام فوت گواهی فوت توسط مراکز قانونی صادر می‌شود.
با دریافت گواهی فوت شناسنامه متوفی و تمامی مدارک هویت او باطل می‌شود. بنابراین با استفاده از این سند ورثه وفا قادر هستند برای انجام مراحل و اقدامات قانونی مانند دریافت گواهی انحصار ورثه اقدام کنند.

برای اطلاع از چگونگی باطل کردن شناسنامه متوفی کلیک کنید.

پیش از صدور گواهی فوت یک گواهی فوت پزشکی صادر می‌شود. این گواهی را پزشک شخص متوفی صادر می‌نماید. و تنها تا زمان اخذ گواهی فوت اعتبار دارد. گواهی فوت پزشکی درواقع نشان می‌دهد که متوفی توسط یک پزشک معاینه گشت. و عدم حیات او توسط پزشک تائید می‌شود. البته در مواردی که مرگ متوفی طبیعی نبوده و مشکوک باشد. آنگاه سد به پزشکی قانونی ارسال می‌شود تا علت فوت مشخص گردد. و تا زمانی که علت فوت توسط پزشکی قانونی مشخص نشد گواهی فوت پزشکی نیز صادر نمی‌گردد.

مراحل دریافت گواهی فوت

گواهی فوت یا همان گواهی مرگ همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم ابتدا باید توسط یک پزشک معتمد یا پزشکی قانونی صادر شود. درصورتی‌که فرد در بیمارستان جان خود را از دست دهد. توسط نماینده کشیک پزشکی قانونی معاینه و گواهی فوت پزشکی وی صادر می‌گردد. اما مراحل دریافت گواهی فوت به‌این‌ترتیب است.

اول؛

ابتدا باید فوت تشخیص داده شود. که این اتفاق توسط یک پزشک انجام می‌شود. پزشک ممکن است پزشک معالج متوفی باشد. یا پزشک پزشکی قانونی باشد.

دوم؛

گام بعدی گزارش و اطلاع فوت به دفتر ثبت‌احوال است. پس‌ازاینکه تشخیص مرگ توسط پزشک انجام شد. خانواده متوفی یا مراجع مسئول باید فوت شخص را به دفتر ثبت‌احوال اعلام نمایند.

سوم؛

مرحله بعدی تکمیل فرم‌ها و ارائه اسناد لازم به ثبت‌احوال است. به‌جز تکمیل فرم‌های ثبت‌احوال اسنادی نظیر گواهی فوت پزشکی و احتمالاً اسناد شناسایی متوفی نیز باید ارائه شود.

چهارم؛

در این مرحله باید پرداخت هزینه‌های مربوط به صدور گواهی فوت و صدور جواز دفن و سایر هزینه‌های قانونی به نماینده سازمان ثبت‌احوال انجام شود.

پنجم؛

حال که اسناد تکمیل گشت و هزینه نیز پرداخت شد. درخواست صدور گواهی فوت یا جواز دفن نیز ارائه می‌شود. درخواست گواهی فوت توسط مقامات ثبت‌احوال بررسی و سپس صادر می‌گردد.

ششم؛

پایان کار تحویل گواهی فوت می‌باشد. این گواهی معمولاً توسط دفتر ثبت‌احوال صادر می‌شود و به ورثه تحویل می‌گردد.
اگر گواهی فوت را گم کردید و یا به هر علتی امکان دسترسی به گواهی فوت را ندارید. می‌توانید برای دریافت مجدد آن اقدام کنید. برای اخذ مجدد گواهی فوت باید به اداره ثبت‌احوال مراجعه نمایید و مجدداً یک نسخه از گواهی فوت را دریافت کنید.

چه کسانی می‌توانند اقدام به دریافت گواهی فوت نمایند ؟

علاوه بر ورثه متوفی افراد دیگری نیز حسب شرایط می‌توانند اقدام به دریافت گواهی فوت نمایند. بنابراین ما در یک تقسیم‌بندی کلی افرادی که قادر به دریافت گواهی فوت هستند را به ۵ دسته تقسیم می‌کنیم. اول؛ از نزدیک‌ترین خویشاوندان متوفی یا افرادی که در زمان وفات حضور داشتند. می‌توانند با ارائه مدرک شناسایی اقدام به دریافت گواهی فوت کنند. دوم؛ در برخی موارد نیز مأموران انتظامی یا صاحب محلی که وفات در آن اتفاق افتاد می‌توانند اقدام به اخذ گواهی فوت کنند.

سوم؛ دیگر دست افرادی که قادر به اخذ گواهی فوت هستند متصدیان و مسئولین گورستان‌ها می‌باشند. چهارم؛ دسته بعدی مقامات قضایی و نظامی هستند که در موارد خاص می‌توانند گواهی فوت دریافت نمایند. پنجم؛ در آخر گروه‌های امدادی نیز می‌توانند حسب مورد اقدام به دریافت گواهی فوت اشخاص نمایند.

مدارک لازم برای دریافت گواهی فوت

برای دریافت گواهی فوت، مدارک موردنیاز افرادی که در داخل کشور حضور دارند با افرادی که خارج از کشور فوت می‌شوند متفاوت است.

مدارک ایرانیان داخل کشور

افرادی که در داخل کشور فوت می‌شوند و درخواست دریافت گواهی فوت دارند. باید مدارک زیر را تهیه و به اداره ثبت‌احوال تحویل دهند‌.
مدارک تثبیت هویتی فرد متقاضی مانند شناسنامه کارت ملی همچنین مدارکی که رابطه متقاضی را با متوفی مشخص نماید.
شناسنامه و کارت ملی و مدارک هویتی شخص متوفی نیز باید ارائه گردد.
آخرین مدرک، مدرک گواهی فوت پزشکی یا گواهی بیمارستانی که نشان بدهد شخص فوت شده است. یا شهادت حداقل دو نفر که شاهد فوت متوفی بودند.
درنهایت با تحویل این مدارک به ثبت‌احوال و پرداخت هزینه‌های لازم شناسنامه شخص متوفی باطل می‌گردد. و گواهی فوت او صادر می‌شود. این گواهی فوت به متقاضی مراجعه‌کننده تحویل می‌شود.

مدارک ایرانیان خارج از کشور

افرادی که در خارج از ایران فوت شدند برای اخذ گواهی فوت باید به مسئول مربوطه ارائه نمایند.
مدارک هویتی متوفی مثل شناسنامه یا کارت شناسایی ملی درصورتی‌که این کارت برای وی صادر شده باشد.
اصل مدرک خارجی که به تائید وفات شخص مربوط می‌شود. این مدرک باید به تائید نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در محل اقامت متوفی نیز برسد.
یک گواهی تحت عنوان عدم ثبت فوت از جانب نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در محل اقامت متوفی باید دریافت و ارائه شود.

دریافت گواهی فوت آنلاین

در گذشته مراسم متوفی برای دریافت گواهی فوت حتماً باید به‌صورت حضوری به مراکز سازمان ثبت‌احوال مراجعه می‌کردند. اما امروزه سازوکاری راه‌اندازی شده است که به مراجعان خدمات ثبت درخواست گواهی فوت به‌صورت آنلاین را ارائه می‌دهد. بدین ترتیب دیگر نیازی به مراجعه حضوری به اداره ثبت‌احوال جهت درخواست گواهی فوت، نیست.
این سامانه که سازمان ثبت‌احوال کشور با نام سامانه درخواست گواهی فوت آن را راه‌اندازی نمود به نشانی death.sabteahval.ir می‌باشد. اگر شما جز اطرافیان متوفی هستید. می‌توانید با ورود به این سامانه مراحل ثبت درخواست گواهی فوت را به‌صورت آنلاین انجام دهید.

سامانه درخواست گواهی فوت از زیرمجموعه‌های سایت سازمان ثبت‌احوال کشور محسوب می‌شود. بنابراین شما می‌توانید برای ورود به این سامانه ابتدا سایت سازمان ثبت‌احوال کشور را با نشانی www.sabteahval.ir در گوگل جستجو نمایید. سپس از میز خدمات الکترونیکی در سایت خدمات این سازمان مربوط به درخواست گواهی فوت را پیدا کنید. بهتر است برای ورود به این سامانه از مرورگرهای کروم یا فایرفاکس که به‌روز شده‌اند استفاده کنید.

مراحل دریافت گواهی فوت آنلاین

پیچ از این توضیح دادیم که متقاضیان دریافت گواهی فوت می‌توانند. از طریق سامانه درخواست گواهی فوت که زیرمجموعه سایت سازمان ثبت‌احوال کشور است اقدام نمایند. افراد می‌توانند با ورود به این سامانه ابتدا فرم‌های مربوطه را تکمیل نمایند. و تعرفه صدور گواهی فوت را نیز به‌صورت آنلاین پرداخت نمایند.

با بارگذاری مدارک لازم سامانه کد رهگیری به متقاضی ارائه می‌دهد. این کد رهگیری به متقاضی کمک می‌کند که مراحل پیگیری درخواست گواهی فوت را انجام دهد. درنهایت پس از ثبت درخواست گواهی فوت در سامانه صدور گواهی فوت سازمان ثبت‌احوال. این درخواست توسط سازمان ثبت‌احوال بررسی و گواهی فوت صادر می‌گردد. سپس به نشانی مندرج در فرم‌های تکمیل‌شده توسط درخواست‌کننده ارسال می‌شود.

گام‌به‌گام مراحل درخواست گواهی فوت آنلاین

اول؛

مراجعه به سایت ثبت‌احوال و سامانه گواهی فوت. وارد سایت ثبت‌احوال به نشانی www.sabteahval.ir شوید. سپس گزینه صدور گواهی فوت را انتخاب کنید.

دوم؛

پس از انتخاب گزینه درخواست گواهی فوت به قسمت مربوط به تکمیل فرم‌ها و همچنین بارگذاری مدارک لازم منتقل می‌شوید‌. در قسمت بارگذاری مدارک از شما درخواست می‌شود مدارک هویتی مثل تصویر کارت ملی را ارسال کنید. هنگام تکمیل اطلاعات فرم‌ها دقت کنید. به خصوص کد پستی خود را با دقت وارد نمایید. چراکه در پایان گواهی فوت به این کد پستی ارسال می‌شود.

سوم؛

بعدازآنکه فرم‌های مربوط به درخواست گواهی صدور فوت را تکمیل نمودید. از شما درخواست می‌شود تعرفه و هزینه مربوط به صدور گواهی را پرداخت نمایید. پرداخت هزینه را می‌توانید از طریق درگاه‌های آنلاین با استفاده از یکی از کارت‌های عضو شتاب و رمز دوم آن انجام دهید.

چهارم؛

با پرداخت هزینه سایت سازمان ثبت‌احوال کشور خواست شما را ثبت می‌کند. و یک کد رهگیری به شما نمایش داده می‌شود و به شماره فردی که تقاضا را ثبت نمود ارسال می‌شود. در حفظ این کد کوشا باشید چراکه در مراحل پیگیری گواهی فوت به آن نیاز خواهید داشت.

پنجم؛

شما می‌توانید با استفاده کد پیگیری به قسمت مربوط به پیگیری در سایت وارد شوید. کد پیگیری را در کادر مربوطه وارد نمایید. سپس اطلاعات خود را به‌طور کامل مشاهده نمایید. این اطلاعات را بررسی نمایید و در صورت عدم مغایرت، اطلاعات وارده را تائید نمایید.

ششم؛

در پایان سازمان ثبت‌احوال درخواست شما را به‌صورت آنلاین ثبت شد بررسی می‌نماید. گواهی فوت را صادر و به کد پستی که پیش‌تر در هنگام ثبت درخواست اعلام کردید ارسال می‌کند.

پیگیری وضعیت درخواست گواهی فوت آنلاین

گاهی ممکن است افراد در سامانه درخواست گواهی فوت اقدام ثبت درخواست برای صدور گواهی فوت نمایند. اما پس از مدتی گواهی فوت را دریافت نکنند. شما می‌توانید در این شرایط با استفاده از کد پیگیری که سابقاً سایت به شما ارائه کرد وضعیت درخواست گواهی فوت را در سایت پیگیری نمایید. البته اگر کد پیگیری خود را فراموش کردید یا به خاطر ندارید می‌توانید از طریق سایت ثبت‌احوال و سامانه درخواست گواهی فوت کد پیگیری را بازیابی نمایید. نحوه پیگیری وضعیت درخواست گواهی فوت به شرح زیر است.

ابتدا وارد سامانه درخواست گواهی فوت شوید. و سپس بر روی گزینه پیگیری درخواست گواهی فوت کلیک کنید.
سپس در صورت کد پیگیری خود را به خاطر دارید آن را در کادر مربوط به وارد نمایید و روی گزینه تائید کلیک نمایید. تا آخرین وضعیت مربوط به صدور گواهی فوت درخواستی شما به نمایش گذاشته شود.

اگر کد رهگیری خود را فراموش کردید. از قسمت بازیابی کد پیگیری اقدام به بازیابی این کد نمایید. جهت بازیابی کد رهگیری به کد ملی درخواست‌کننده و همچنین شماره تلفن همراه ثبت‌شده در فرم هنگام ثبت درخواست نیازمندید. با ارائه این دو اطلاعات گزینه ادامه را انتخاب نمایید تا کد پیگیری برای شما مجدداً ارسال گردد. و با دریافت کد پیگیری می‌توانید به همان طریق که توضیح دادیم وضعیت صدور گواهی فوت را پیگیری نمایید.

برای اطلاع از اقدامات لازم برای انحصار وراثت کلیک کنید.

گواهی فوت پزشکی در منزل

معمولاً افراد به دلایل مثل مشکلات سلامتی یا حوادث غیرمنتظره‌ای مثل تصادف فوت می‌شوند. در چنین مواردی صدور گواهی فوت پزشکی در بیمارستان‌ها یا توسط مسئول مربوطه در پزشکی قانونی صادر می‌شود. اما هنگامی‌که یک شخص در منزل فوت می‌کند با توجه به الزامات قانونی و همچنین وضعیت روحی نامساعدی که نزدیکان فرد متوفی دارند. صدور گواهی فوت در منزل یکی از خدمات مفیدی است. که توسط گروه‌های امدادی مرکز شبانه‌روزی و مؤسسات مختلف ارائه می‌شود.

گواهی فوت در منزل درواقع برگه‌ای است که پزشک معتمد پزشکی قانونی پس از معاینه جسد در منزل متوفی صادر می‌نماید. در این برگه توضیحاتی مبنی بر علت مرگ و سایر اطلاعات لازم برای دفن متوفی و صدور جواز دفن درج‌شده است. البته گواهی فوت در منزل در صورتی صادر می‌شود که مرگ به‌صورت طبیعی رخ دهد و پزشک معتمدی مرگ طبیعی را تائید کند.

البته توجه داشته باشید که گواهی فوت پزشکی که در منزل صادر می‌شود را با گواهی فوت اصلی اشتباه نگیرید. گواهی فوت اصلی توسط سازمان ثبت‌احوال صادر می‌شود. و شما باید گواهی فوت پزشکی و سایر مدارک موردنیاز مانند مدارک هویتی را به سازمان ثبت‌احوال به‌صورت حضوری آنلاین ارائه دهید. تا بدین ترتیب سازمان ثبت‌احوال گواهی فوت اصلی را برای شما صادر نماید.

گواهی فوت پزشکی در منزل درواقع مدرکی است که در آن جزئیات فوت درج می‌شود. و توسط افراد ذی‌صلاح در منازل یا هر مکان دیگری که فرد در آن فوت شد صادر می‌شود. سه نسخه از گواهی فوت پزشکی برای انجام ادامه مراحل قانونی تهیه می‌گردد. برای اقداماتی نظیر دریافت جواز دفن و دریافت گواهی فوت نهایی دو نسخه در اختیار نزدیکان و یک نسخه هم نزد مرجع قانونی باقی می‌ماند.

مراحل صدور گواهی فوت پزشکی در منزل

یکی از مهم‌ترین الزامات صدور قوای خود در منزل حضور خویشاوندان متوفی می‌باشد. چراکه مطابق قانون تنظیم و صدور این مدرک بر اساس درخواست افراد غریبه انجام نمی‌گردد. همچنین مرگ متوفی در منزل باید طبیعی باشد در غیر این صورت و وجود هرگونه شک در نحوه مرگ گواهی فوت پزشکی در منزل صادر نمی‌شود. بنابراین گام اول برای صدور گواهی فوت در منزل تشخیص فوت و علت مرگ در منزل توسط یک پزشک معتمد پزشکی قانونی است.

درصورتی‌که مرگ مشکوک باشد ممکن است پزشک قانونی ارکان حقوقی دیگری به محل فوت فرستاده گردند. تا تحقیقات بیشتری برای دریافت علت مرگ انجام گیرد. اما وقتی‌که مرگ طبیعی توسط پزشک تشخیص داده شود گواهی فوت پزشکی در منزل صادر و تحویل خانواده متوفی می‌شود. تا خانواده از این گواهی برای انجام سایر مراحل قانونی و برگزاری مراسم تدفین استفاده کنند. البته نباید فراموش کرد که ثبت فوت در دفاتر ثبت‌احوال و ثبت اطلاعات فوت مثل تاریخ محل و علت فوت. حتی بعد از صدور گواهی فوت در منزل نیز الزامی است و باید انجام شود.

فایده صدور گواهی فوت پزشکی در منزل

گواهی فوت همان‌طور که سابقاً توضیح دادیم. یکی از مدارک اصلی برای ادامه مراحل دفن و برگزاری مراسم تدفین متوفی می‌باشد. اما صدور گواهی فوت پزشکی در منزل به اطرافیان شخص متوفی کمک می‌کند. که مراحلی مثل انتقال جسد مطابق به سردخانه یا واحدهای گورستان احتمالاً با سرعت بیشتری انجام شود. همچنین باوجود وضعیت روحی و روانی نابسامان نزدیکان متوفی این اقدام از بار ذهنی اطرافیان متوفی می‌کاهد. از طرف دیگر تعرفه صدور گواهی فوت پزشکی در منزل نسبت به زمانی که نیاز به مراجعه حضوری به پزشکی قانونی سایر ارگان‌های وابسته وجود دارد هزینه مقرون به‌صرفه‌تری خواهد داشت.

سؤالات متداول