قائم مقام تجاری
تجار با توجه به شغلی که دارند دارای وظایف متعددی هستند و این باعث مشغله زیاد آن‌ها می‌شود و به این ترتیب نمی‌توانند تمام امور خود را انجام دهند. به این منظور آن‌ها اشخاصی را انتخاب می‌کنند تا برخی کارهای آنان را انجام بدهند. قائم مقام به این معناست که شخصی به جای دیگری قرار می‌گیرد و وظایفی که به او سپرده شده است را به جای آن شخص انجام می‌دهد. در واقع قائم مقام از طرف شخص رئیس یا تاجر انتخاب می‌شود و در حکم نماینده قانونی است. در این مقاله مطالب مفیدی را راجع به قائم مقام تجاری ارائه داده‌ایم.
تعریف و اوصاف قائم مقام تجاری
قائم مقام تجاری نایب و جانشین تاجر می‌شود و امضای او امضای تاجر است. چنین قائم مقامی وظایف و امورات مربوط به تاجر یا وزارتخانه را بر عهده می‌گیرد و جای او عمل می‌کند.
اوصاف مهم قائم مقامی تجاری از قرار ذیل است:
۱. قائم مقامی یک عقد است زیرا نیاز به قبول قائم مقام نیز دارد.
۲. قائم مقام به نام و به حساب اصیل یعنی تاجر قرارداد منعقد می‌کند.
۳. قائم مقام تجارتی ذاتا عمل تجاری محسوب نمی‌شود.
۴. عقدی معوض است زیرا قائم مقام در ازای اعمال خود مستحق اجرت است.
۵. عقدی عهدی است زیرا تعهد قائم مقام، انعقاد قرارداد به نام و به حساب اصیل است و تعهد اصیل، پرداخت اجرت قائم مقامی است.
۶. عقدی مستمر، رضایی و جایز است.
۷. محدود کردن اختیارات قائم مقام در برابر اشخاصی که از آن اطلاع نداشته‌اند معتبر نیست.
تعدد قائم مقام تجاری
اگر چند شخص را به قائم مقامی تجاری منصوب کنیم ممکن است به یکی از طرق ذیل عمل شود:
۱. مجتمعا: تصمیمات باید با رای جمعی قائم مقامان و توافق تمام نمایندگان اتخاذ گردد.
۲. منفردا: هر قائم مقام به تنهایی آزادی عمل دارد و می‌تواند شخصا تصمیماتی را بگیرد و اجرا کند.
تفویض قائم مقامی
قائم مقام تجارتی بدون اجازه تاجر حق ندارد کسی را در تمام کارهای تجارتخانه به نمایندگی خود بگمارد.
طبق این مقرره:
۱. قائم مقام حق ندارد جانشینی برای خود در تمامی امور انتخاب کند.
۲. قائم مقام می‌تواند در انجام امور جزئی و بخشی از امور تجارتخانه به دیگران نیابت دهد تا تحت نظارت او به انجام عمل بپردازند.
انحلال قائم مقامی
۱. قائم مقام تجارتی قابل عزل می‌باشد.
۲. چون قائم مقامی نهادی قائم به شخص است وی می‌تواند استعفا بدهد.
۳. در صورت فوت یا حجر تاجر، قائم مقام تجارتی منعزل نمی‌شود.
۴. اگر قائم مقام فوت کند یا محجور شود، مسئولیتش پایان می‌یابد و به وراث او منتقل نمی‌شود زیرا نهادی قائم به شخص است.
۵. قائم مقام تجارتی شرکت با انحلال آن شرکت برکنار می‌شود.
۶. در صورت ورشکستگی آمر، قائم مقام تجارتی برکنار می‌گردد.
۷. ورشکستگی قائم مقام از موارد زوال قائم مقامی نیست.
مقایسه قائم مقامی و عاملی
۱. هم قائم مقام و هم عامل معامله را به نام و به حساب غیر انجام می‌دهند.
۲. عامل یک معامله خاص را که آمر به او ماموریت داده به نام و به حساب آمر منعقد می‌کند اما در قائم مقامی، موضوع قائم مقامی یک معامله خاص نیست.
۳. هر دو معوض‌اند و مستحق اجرت هستند.
۴. عاملی، عمل تجاری است اما قائم مقامی، عمل تجاری نیست.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص قائم مقام تجاری، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون قائم مقام تجاری پاسخ دهند.
