مغایرت امضای چک

مغایرت یا اشتباه عمدی در امضای چک باعث عدم وصول چک در تاریخ مشخص شده خواهد شد. چک سندی تجاری معتبر در روابط اقتصادی است و نقش مهمی در مبادلات افراد ایفا می‌کند. به همین جهت قوانین خاص و اصولی دارد و استفاده‌کنندگان از این سند باید به همه اصول آشنا باشند. امضا چک و صحت داشتن آن نیز از مهم‌ترین ارکان چک است. یعنی صادرکننده با امضای خود بر روی چک ضمانت کننده پرداخت وجه چک می‌شود. برای دریافت پاسخ سوالات خود از خدمات وکیل کار استفاده بفرمایید.

مغایرت یا اشتباه در امضای چک

یکی از مواردی که موجب عدم وصول چک خواهد شد، مغایرت امضای صادرکننده چک با امضای روی چک است. وقتی چکی را جهت دریافت وجه آن به بانک ارائه می‌دهیم، کارمندان بانک امضای روی چک را با نمونه امضای ثبت‌شده موجود در بانک مطابقت می‌دهند. در صورت مغایرت امضا بانک از پرداخت وجه چک ممانعت می‌کند.

صاحب حساب یا همان صادرکننده چک حق ندارد خللی ایجاد نماید که چک در بانک وصول نگردد. ازآنجایی‌که امضا‌ی چک یکی از ارکان اصلی اعتبار چک است، در صورت اشتباه عمدی در درج ا‌مضا صادرکننده مسئولیت کیفری خواهد داشت. به این معنا که این اقدام مجازات کیفری نظیر حبس را به دنبال دارد. برای اشنایی بیشتر با قوانین مقاله چک چیست را بخوانید.

اقدامات لازم در صورت مغایرت امضای چک

همان‌طور که بیان شد، مطابقت نداشتن امضا صادرکننده طبق نمونه امضا موجود در بانک از دلایل عدم پرداخت چک است. اما سوال اینجاست که دارنده چک برای وصول آن چه می‌تواند بکند؟ در صورتی مغایرت داشتن امضا، درحالی‌که موجودی حساب کافی باشد، بانک موظف است چک را با قید دلیل “مغایرت امضا” و یا قید “نقص امضا” برگشت بزند و گواهی عدم پرداخت صادر کند.

اگر شما با چنین مشکلی مواجه شده‌اید پس از صدور گواهی عدم پرداخت به علت مغایرت امضا می‌توانید از مراجع قضایی حقوقی نسبت به اثبات ادعا و طلب خود اقدام کنید. درصورتی‌که تقلب صادرکننده نسبت به قید امضا غیرواقعی احراز شود، می‌توانید شکایت کیفری خود را مطرح کنید. برای آشنایی بیشتر با  چگونگی و مراتب برگشت زدن چک کلیک کنید.

انکار امضای چک و اثبات آن

چنانچه صادرکننده چک، امضای خود را در چکی که به دیگری داده است انکار نماید، طلبکار می‌تواند علیه وی شکایت کند. در صورت مغایرت امضا طلبکار باید در محضر دادگاه اصالت سند و انتساب سند به صادرکننده را اثبات کند. به‌این‌ترتیب کارشناس، امضای چک را با دیگر امضاهای صاحب چک تطابق می‌دهد. در اینجا دو حالت پیش می‌آید؛ 1-چند امضایی صاحب چک و 2- امضای اشتباه عمدی. پیشنهاد می‌شود برای درک میزان اعتبار اسناد تجاری کلیک کنید.

چند امضایی بودن صاحب چک

صادرکننده ممکن است دارای چند امضا باشد یعنی دارای دو نوع امضای رسمی و غیررسمی باشد. امضای ثبت‌شده در بانک که با امضای روی چک تطابق داده می‌شود همان امضای رسمی است. حال اگر صادرکننده از امضای غیررسمی خود برای چک استفاده کند و سپس دست به انکار امضا بزند طلبکار می‌تواند برای اثبات امضای چک توسط صاحب چک دلایل دیگری به دادگاه ارائه کند. ازجمله این دلایل می‌توان به معرفی شاهد، اقرار و… نام برد.

امضای اشتباه عمدی چک

در این مورد صاحب چک به‌عمد، امضای دیگری غیر از امضای خودش در چک درج می‌کند تا بتواند با انکار آن، از زیر بار تعهد پرداخت شانه خالی کند. اثبات امضای اشتباه چک عمدی بر عهده‌ طلبکار است. طلبکار باید با ارائه ادله مناسب به دادگاه، امضای چک را به صاحب آن منتسب کند و کارشناس نیز این مسئله را تائید نماید.

پیشگیری

کارشناسان توصیه می‌کنند برای آنکه کسی مدعی انکار امضای خود نشود –نه‌فقط در چک – علاوه بر امضا باید حتماً اثرانگشت و نام و نام خانوادگی توسط امضاکننده درج شود. چراکه ممکن است کسی سندی را با امضای معمول خود ثبت کند و بعد منکر امضا شود و در صورت شکایت هم این امضا با امضای رسمی منطبق نباشد و طلبکار نتواند حقانیت خود را اثبات کند.

قوانین مربوط به انکار امضای چک

قانون نسبت به چک قاطعیت زیادی دارد تا از سوءاستفاده‌های احتمالی جلوگیری کند. ماده 3 قانون چک بیان می‌دارد که مسئولیت چک با صاحب آن است. حتی اگر امضا وی در صورت شکایت فردی تطابق نداشته باشد بازهم به جهت صدور چک بلامحل صاحب چک مسئول آن خواهد بود. طبق این ماده انکار امضا توسط صاحب چک امکان‌پذیر نخواهد بود. پس اگر امضا تطابق نداشته باشد، فرض قانون این است که حتماً صاحب چک عمدا اشتباه امضا کرده، که با امضای اصلی خودش متفاوت باشد و عدم تطابق مانع انتساب چک به صاحب آن نمی‌شود.

پس در حالت کلی امکان انکار امضا چک توسط صاحب آن وجود ندارد. در صورت انکار باید به دنبال اثبات این مسئله باشد. دادگاه ادعای تطابق نداشتن امضا را برای طرح شکایت از جانب صادرکننده چک استماع نمی‌کند. فقط درصورتی‌که صاحب چک ادعای سرقت، مفقودی و جعل چک را توسط فردی داشته باشد و یا فردی از چک امانتی او سوءاستفاده کرده باشد، می‌تواند در محاکم قضایی علیه سارق و جاعل اقامه دعوا کند.

مجازات مغایرت یا امضای اشتباه چک

در نظر اتفاقی، محاکم قضایی چک پرداخت نشدنی را به‌عنوان صدور چک بلامحل در نظر می‌گیرند. خواه پرداخت نشدن وجه چک به علت عدم موجودی باشد، خواه به دلیل تنظیم نامناسب چک که قابلیت پرداخت نداشته باشد. مثل عدم تطابق امضا روی چک با امضا صادرکننده. بنابراین اگر صادرکننده عمدا امضای چک اشتباه درج کند گویی چک بلامحل صادر کرده و مطابق ماده 7 قانون صدور چک قابل مجازات است. مجازات مطرح‌شده در ماده 7 قانون چک با توجه به مبلغ چک شامل حبس و ممنوعیت داشتن دسته‌چک می‌شود.

سؤالات متداول

آیا مغایرت امضای چک موجب عدم وصول وجه چک می‌شود ؟

بله در صورت مغایرت امضا بانک از پرداخت وجه چک ممانعت می‌کند.

آیا صادرکننده می‌تواند ادعای مغایرت امضای چک را مطرح کند ؟

خیر در حالت کلی امکان انکار امضا چک توسط صاحب آن وجود ندارد و در صورت انکار باید به دنبال اثبات این مسئله با مطرح کردن جعل و یا سرقت باشد.

آیا مغایرت امضا چک برای صادرکننده مجازات کیفری دارد ؟

بله چک با امضای مغایر، در حکم چک بلامحل است و صادرکننده مطابق ماده 7 قانون صدور چک قابل مجازات است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص ا‌مضا چک، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون ا‌مضا چک پاسخ دهند.