چک مسدود شده
صدور چک دلایل مختلفی دارد. صادرکننده ممکن است در موعد پرداخت چک به نحوی از صدور چک پشیمان شده باشد. دراینجا مسئله مسدود کردن چک مطرح می‌شود. مسدود کردن حساب‌جاری از مواردی است که باعث عدم پرداخت وجه چک توسط بانک می‌شود. این اتفاق ممکن است از جانب مقامات قضایی بیفتد و یا اعلام صاحب حساب یا ذینفع چک مبنی بر مفقود شدن، جعل، سرقت چک که می‌توانند دستور عدم پرداخت وجه چک را صادر کنند. لکن گاهی صادرکننده برای شانه خالی کردن از تعهد خود اقدام به مسدود کردن چک می‌کند. حال اگر ما به‌عنوان طلبکار و دارنده چک باشیم برای وصول چک مسدود شده چه باید بکنیم؟ برای دریافت راهنمایی های وکیل کار کلیک کنید.
وصول چک مسدود شده
به‌عنوان طلبکار و دارنده چک وقتی با حساب مسدود مواجه شدیم اولین قدم تقاضای صدور گواهی عدم پرداخت چک است. در قانون موارد مختلفی تشریح شده است که بانک می‌تواند در آن شرایط گواهی عدم پرداخت چک را صادر کند.
می‌توان به مسدود شدن حساب‌جاری مشتری توسط واحدهای بانک بنا به دلایلی نظیر بدهکار بودن مشتری (واحدهای بانک می‌توانند تا 48 ساعت حساب‌جاری را مسدود نمایند و بعد از 48 ساعت باید تعیین تکلیف گردد) یا مسدود بودن حساب‌جاری صادرکننده چک از طرف مراجع قضایی و یا بسته بودن حساب‌جاری مشتری به دلیل صدور چک بلامحل که منجر به صدور کیفرخواست شده باشد، اشاره کرد.
در تمام موارد بالا حساب‌جاری صادرکننده به دلایلی مسدود شده و امکان وصول چک به‌راحتی وجود ندارد. همان‌طور که بیان شد، بانک در این موارد موظف به صدور گواهینامه عدم پرداخت است. دارنده چک می‌تواند علیه شخصی که دستور عدم پرداخت داده است شکایت کند. همچنین اگر صادرکننده یا ذینفع چک دستور عدم پرداخت را به بانک داده باشد و یا به‌طورکلی دارنده چک با یک حساب مسدود مواجه شود می‌تواند چک را برگشت بزند. برای کسب اطلاع بیشتر حتما مقاله چک چیست را بخوانید.
برگشت زدن چک مسدود شده
طلبکار یا دارنده چک در مواجه با شرایط خاصی می‌تواند چک را برگشت بزند. مواردی که بر اساس آن دارنده می‌تواند چک را برگشت بزند. شامل:
- عدم موجودی کافی در حساب‌جاری صادرکننده چک
- خط‌خوردگی و قلم‌خوردگی و مطابقت نداشتن امضا در چک
- اشتباهات صادرکننده در تنظیم چک به‌صورت عمدی یا غیر عمدی
- صادر کردن چک از یک حساب مسدود
- صادرکننده به بانک دستور عدم پرداخت وجه چک و تقاضای صدور گواهی عدم پرداخت را داده باشد.
بنابراین با توجه به این شرایط اگر دارنده چک با حساب مسدود شده مواجه شود، می‌تواند چک را برگشت بزند. چنانچه چک برگشت خورده منجر به صدور کیفرخواست شود، صادرکننده چک تا سه سال امکان افتتاح حساب‌جاری (در تمام بانک‌ها) را ندارد. البته درصورتی‌که وجه چک بی‌محل را واریز و رضایت دارنده چک را جلب نماید، می‌تواند این ممنوعیت را برداشته و از لیست صادرکنندگان چک های بی‌محل حذف گردد. برای آشنایی بیشتر با مراحل برگشت زدن چک کلیک کنید.
مسدود کردن حساب توسط صادرکننده
منظور از مسدود کردن چک همان توقف موقت و سپس اثبات عدم استحقاق دارنده و نهایتاً استرداد چک به صادرکننده است. البته باید متذکر شد زمانی که صادرکننده چکی را صادر می‌کند باید از عواقب و آثاری که در انتظار اوست آگاه باشد.
صادرکننده چک می‌تواند با دستور عدم پرداخت به بانک موجب شود حساب بانکی که از آن چک صادرشده است مسدود گردد. بانک نیز تا یک هفته امکان جلوگیری از پرداخت وجه چک را دارد. اگر این مهلت یک‌هفته‌ای بگذرد و صادرکننده چک مطابق با ادعای خود به مراجع قضایی مراجعه نکرده و گواهی مربوطه را به بانک تسلیم نکند؛ بانک موظف است انسداد حساب را بردارد. یعنی اگر پس‌ازآن به‌عنوان طلبکار و دارنده چک جهت وصول وجه آن به بانک مراجعه کنیم بدون دردسر وجه چک پرداخت می‌شود.
حال اگر صادرکننده در این مهلت یک‌هفته‌ای به مراجع قضایی مراجعه کند و گواهی دستور عدم پرداخت را از مراجع قضایی دریافت و به بانک تحویل دهد؛ دارنده چک برای دریافت مبلغ چک باید تا پایان دادرسی منتظر بماند. درصورتی‌که دعوا علیه صادرکننده پیش رود و حکم علیه او صادر شود، مانع برطرف می‌شود و مبلغ به دارنده پرداخت می‌گردد.
شکایت مجازات علیه مسدودکننده حساب
در ماده 14 قانون صدور چک مصوب سال 1382 به‌طور کامل تشریح شده است که صادرکننده چگونه و در چه شرایطی می‌تواند دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهد. و در صورت ارائه چک به بانک، مأمورین بانک صرفاً گواهی عدم پرداخت با ذکر علت اعلام‌شده را صادر و تسلیم دارنده می‌کنند.
از طرفی همین ماده بیان می‌دارد که “دارنده چک می‌تواند علیه کسی که دستور عدم پرداخت داده است شکایت کند”. و هرگاه خلاف ادعای صادرکننده یا ذینفع چک که موجب عدم پرداخت وجه چک شده بود، ثابت شود؛ دستوردهنده باید کلیه خسارات وارده به دارنده چک را متحمل شود و همچنین به مجازات ماده 7 همین قانون که عبارت است از مجازات صادرکنندگان چک بی‌محل محکوم می‌شود. ماده 7 قانون چک ر اساس مبلغ درج‌شده در چک شامل مجازات حبس از 6 ماه تا 2 سال و ممنوعیت استفاده از دسته‌چک تا 2 سال، می‌باشد.
سؤالات متداول
آیا چک مسدود شده را می‌توان وصول کرد ؟
بله دارنده چک با دریافت گواهی عدم پرداخت چک به علت مسدود بودن و اثبات حقانیت خود در دادگاه می‌تواند چک را وصول کند.
آیا می‌توان علیه مسدودکننده چک شکایت کرد ؟
بله مطابق قانون صدور چک دارنده چک می‌تواند علیه صادرکننده یا ذینفع که دستور مسدود ساختن چک را دادند، شکایت کند.
آیا مسدود کردن حساب شامل مجازات می‌شود ؟
بله اگر خلاف ادعای مسدودکننده حساب ثابت شود وی محکوم‌به پرداخت کلیه خسارات طلبکار و مجازات مذکور در ماده 7 قانون صدور چک می‌شود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص چک مسدود، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون چک مسدود پاسخ دهند.
