دفتر روزنامه
ثبت و ضبط معاملات تجاری و فعالیتهای اقتصادی تجار و شرکتهای تجاری از نظر قانونی بسیار مورد اهمیت است. اسناد و دفاتری که این معاملات در آن ثبت شود نیز اسناد مهمی بهحساب میآیند. دفترهای حسابداری مورد استفاده تجار دو نوع هستند. نوع اول رسمی که مطابق قانون الزامی هستند و نوع دوم غیر رسمی که الزامی نیستند و صرفا برای کمک و تسهیل کار حسابداران است. اگر تاجر یا حسابدار باشید احتمالاً با اصطلاح دفتر روزنامه آشنایی دارید. دفتر روزنامه از دسته دفاتر رسمی حسابداری است. برای آشنایی بیشتر با اسناد تجاری کلیک کنید.
دفتر روزنامه
دفتر روزنامه یکی از انواع دفاتر قانونی و رسمی دفاتر حسابداری بهحساب میآید. در دفتر روزنامه میبایست تمام رویدادهای مالی یک شرکت یا موسسه تجاری هر روز و به ترتیب زمان وقوع در آن ثبت گردد.
دفاتر حسابداری و انواع آن
بسیار مهم است که تاجران و شرکتهای تجاری اسناد و مدارک مالی خود را جمع آوری و پس از آن اقدام به تجزیه و تحلیل اسناد مالی کنند و همچنین اسناد تجاریشان را تنظیم نمایند. تجار وظیفه دارند، به صورت قانونی تمام اسناد مالی و تجاریشان را، منظم و طبقه بندی شده ثبت و نگهداری کنند. لذا دفاتر حسابداری دراینجا مطرح میشوند.زمانی میشود یک سند را در دفاتر حسابداری شرکت به ثبت رساند که پس از تنظیم رویداد مالی به امضای مقام مسئول آن در شرکت رسیده باشد.
دفاتر حسابداری دو نوع هستند. نوع اول قانونی و رسمی است؛ یعنی براساس قانون تهیه و تنظیم این دفترها برای تجار و شرکت های تجاری الزامی است. دفتر کل و دفتر روزنامه دفاتر رسمی و قانونیاند. گروه دوم دفاتر غیررسمی یا کمکیاند؛ که دفاتری هستند که در قانون تهیه و نگهداری آنها الزامی نیست. ولی با استفاده از آنها کنترل و پیگیری اطلاعات مالی و اقتصادی موسسه یا شرکت تجاری سادهتر و دقیقتر خواهد شد مثل دفتر معین. برای اطلاع بیشتر درباره دفاتر تجاری کلیک کنید.
دفتر روزنامه در قانون تجارت
ماده 7 قانون تجارت به تعریف دفتر روزنامه میپردازد. بر اساس این ماده “دفتر روزنامه دفتری است که تاجر هرروزه موظف است مطالبات، دیون و دادوستد تجاری و معاملات راجع به اوراق تجاری مثل خریدوفروش و ظهر نویسی، بهطورکلی تمام واردات و صادرات تجاری و معاملاتش را به هر اسمورسمی که باشد در آن ثبت نماید. تاجر حتی باید وجوهی که برای مخارج شخصی خود برداشت میکند در آن ثبت نماید”.
آییننامه تحریر دفاتر روزنامه
دفاتر روزنامه باید بر اساس آییننامه تحریر دفاتر نوشته شود.در آییننامه تحریر دفاتر آمده است که اشخاص حقیقی و حقوقی موظف اند تمام معاملات و رویدادهای مالی خود را با توجه به استاندارها و اصول حسابداری و به ترتیب تاریخ در دفاتر روزنامه به ثبت رسانند. اطلاعاتی که در دفاتر روزنامه ثبت میشود هر ماه باید در دفتر کل نیز وارد شود. تجار تا 15 روز بعد از اتمام ماه فرصت دارند تا اطلاعات ثبت شده در دفتر روزنامه را به دفتر کل انتقال دهند.
گاهی تجار به جای استفاده از روش های سنتی، برای ثبت عملیاتهای تجاری از سیستمهای الکترونیکی بهره میبرند. اطلاعات وارد شده در سیستم تحت سرفصلهای دفتر کل ثبت میشوند. تاجر موظف است تا پایان ماه بعد خلاصهای از این اطلاعات وارد شده در سیستم را در دفتر روزنامه به ثبت رساند.
علاوه بر اینها جهت آسان شدن رسیدگی باید دستورالعملهای نحوه کار با نرمافزارهای مالی مورداستفاده خود را در اختیار مأموران رسیدگی بگذارند. همچنین تجار موظفاند هر سه ماه یکبار خلاصه عملیات ثبتشده در سیستمهای الکترونیکی را حداکثر 30 روز (3 فصل اول) پس از پایان سه ماه و فصل آخر همزمان با تحویل اظهارنامه به اداره امور مالیاتی مربوطه تسلیم کنند.
نحوه تحریر دفاتر روزنامه
انتقال اطلاعات و محتوای اسناد حسابداری به دفتر روزنامه روش خاص خود را دارد. دفتر روزنامه دارای ستونهایی با عناوین مختلف است. در ستون شماره سند حسابداری، باید شماره سند رویداد مالی مربوطه نوشته شود. سپس در ستون تاریخ، باید روز و ماه و سال رویداد مالی درج گردد. ستون شرح نیز محلی است که در آن باید نام حسابهایی که بستانکار یا بدهکار شدند درج گردد. در سطر بعدی شرح مختصری از وقوع آن رویداد نوشته میشود.
همانطور که در این مقاله بیان شد، تمام اطلاعات دفتر روزنامه باید در مهلت تعیین شده توسط قانون به دفتر کل وارد شود. حال در ستون عطف دفتر روزنامه شماره همان صفحه از دفتر کل که اطلاعات دفتر روزنامه به آن منتقل شده، درج میگردد. متقابلاً باید شماره همین صفحه دفتر روزنامه در ستون عطف دفتر کل درج گردد. در نهایت مبالغی که در سند حسابداری به عنوان مبالغ بدهکار یا بستانکار وجود دارد در ستون های مربوطه خود در دفتر روزنامه وارد میشود.
نکته مهم دیگر این است که حتما باید شماره صفحه دفتر روزنامه را که اطلاعات یک سند حسابداری در آن نوشته شده در بالای همان سند حسابداری نوشته شود. پس از اتمام وارد کردن اطلاعات هر سند حسابداری در دفتر روزنامه، اطلاعات اسناد بعدی نیز بر اساس تاریخ وقوع به ترتیب وارد میشوند.
سؤالات متداول
دفتر روزنامه چیست ؟
دفتر روزنامه یکی از انواع دفاتر قانونی و رسمی دفاتر حسابداری بهحساب میآید که میبایست تمام رویدادهای مالی یک شرکت یا موسسه تجاری هر روز و به ترتیب زمان وقوع در آن ثبت گردد.
دفتر روزنامه چگونه تحریر میشود ؟
دفاتر روزنامه باید بر اساس آییننامه تحریر دفاتر نوشته شود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص دفتر روزنامه، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آمادهاند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون دفتر روزنامه پاسخ دهند.