زن ناشزه کیست؟ وقتی عقد نکاح میان مرد و زنی منعقد میگردد. برای طرفین حق و حقوق ایجاد میشود. اغلب این وظایف قانونی و حقوق نسبت به یکدیگر ضمانت اجرای قانونی دارد. لذا عدم رعایت وظایف قانونی ازدواج توسط زوجین این اجازه را به آنها میدهد. تا از همسر خود با استفاده از مجاری قانونی شکایت کنند و احقاق حق نماید. اصطلاح زن ناشزه نیز مربوط به یکی از وظایف قانونی ازدواج و عدم رعایت آن توسط زن میباشد. در ادامه این مطلب به موضوع زن ناشزه و ویژگیهای آن خواهیم پرداخت.
زن ناشزه کیست ؟
پس از انعقاد عقد نکاح زن و شوهر نسبت به یکدیگر وظایف و حقوقی دارند. یکی از وظایف و تکالیف که در عقد نکاح معنی پیدا میکند تکلیف به تمکین است. بر اساس قانون مدنی زن موظف است پس از عقد نکاح از شوهر خود تمکین نماید. در غیر این صورت زن، ناشزه محسوب میشود.
بنابراین برای درک مفهوم ناشزه ابتدا باید تمکین را معنی کنیم. تمکین دارای معنی تمکین عام و تمکین خاص است. تمکین عام یعنی زن ریاست همسرش را در امور کلی زندگی و خانواده بپذیرد. و تمکین خاص در مورد روابط زناشویی میان زوجین است. بنابراین از آنجایی که قانون یکی از تکالیف زن میشناسند. در صورت عدم رعایت این تکلیف و عدم تمکین از جانب زن بدون اینکه دلیل موجه و قانونی وجود داشته باشد. زن به عنوان زن ناشزه شناخته میشود که برخی آثار حقوقی به دنبال دارد.
برای آشنایی با منظور از تمکین در دوران عقد کلیک کنید.
تمکین عام
همانطور که گفتیم یکی از انواع تمکین، تمکین عام است. و به طور کلی منظور از پذیرش ریاست شوهر در امور خانواده از جانب زن میباشد. تمکین عام خود شامل موارد متعددی میشود.
مورد اول مسئله محل سکونت زوجین است. بر اساس ماده ۱۱۱۴ قانون مدنی تعیین محل سکونت توسط شوهر انجام میشود. وزن باید در محلی که همسرش تعیین نموده است زندگی کند. در این صورت یکی از موارد تمکین عام توسط زن انجام میشود. البته اگر زن در زمان ازدواج حق تعیین منزل را شرط کند. میتواند بدون اجازه همسرش مسکن متفاوتی را جهت زندگی برگزیند. و این عمل زن با وجود شرط مذکور عدم تمکین زن نمیباشد.
در ماده ۱۱۱۷ قانون مدنی آمده است که شوهر میتواند. همسر خود را از شغلی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیت خانواده است من نمایند. بنابراین یکی از موارد تمکین عام عدم اشتغال به مشاغل منافی مصالح خانواده و یا بالعکس اشتغال به شغل موافق مصالح خانواده میباشد.
به طور کلی بر اساس ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی هنگامی که عقد نکاح جاری شود. تکالیف و حقوق زن و شوهر نسبت به یکدیگر آغاز میگردد. لذا عمل به تمامی وظایفی که بر اساس قانون بر گردن زن میباشد از مصادیق تمکین عام است.
تمکین خاص
منظور از تمکین خواص مسائل مربوط به روابط زناشویی میباشد. یا به عبارت دیگر به معنی برقراری رابطه جنسی در حد متعارف زوجین است. بنابراین مقصود از تمکین خاص این است که زن برای رابطه جنسی در حد متعارف خودداری نکند. در صورت خودداری زن حکم به عدم تمکین وی داده میشود. البته در مواردی که زن عذر موجه دارد و در برخی موارد مجاز به عدم تمکین است.
بنابراین عدم تمکین یا نشوز زن از یکی از موارد ذکرشده در فوق با عنوان تمکین عام و تمکین خاص، موجب میگردد زن، ناشزه به حساب بیاید. که زن ناشزه آثاری حقوقی در پی خواهد داشت.
نفقه زن ناشزه
همانطور که گفتیم زن ناشزه آثار حقوقی را به دنبال دارد. یکی از این موارد مربوط به شرایط نفقه زن ناشزه است. در ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی شرایط مربوط به نفقه زن ناشزه بیان میشود. این ماده قانونی میگوید زنی که بدون عذر موجه ای وظایف خود را انجام ندهد. یا به عبارتی تمکین نکند مستحق دریافت نفقه نیست.
بنابراین چنانچه گفتیم به زن ناشزه نفقه تعلق پیدا نمیکند. اما باید توجه داشت مرد تنها در صورتی میتواند به همسر خود بابت نشوز وی، نفقه ندهد. که در گام اول به دادگاه خانواده مراجعه کند. سپس با طرح دعوای الزام به تمکین از دادگاه حکم عدم تمکین زن را دریافت نماید. به این ترتیب به صورت رسمی اثبات میکند که زن ناشزه است. و اجازه دارد نفقه زن را نپردازد.
برای آشنایی با نحوه محاسبه اجرت المثل زن ناشزه کلیک کنید.
مهریه زن ناشزه
در مطلب بالا گفتیم که نفقه به زن ناشزه تعلق نمیگیرد. اما در مورد مهریه حکم متفاوت است. به موجب ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی همین که عقد ازدواج جاری شود زن مالک تمام مهریه خواهد شد. قهوه میتواند هرگونه تصرف ای که بخواهد در مهریه خود انجام دهد.
در قانون ما برخلاف وضعیت نفقه زن ناشزه در مورد عدم تعلق مهریه به زن ناشزه چیزی مقرر نشده است. بنابراین با توجه به اینکه قانون میگوید مهریه از زمان عقد متعلق به زن است. و عدم ذکر شرایطی د مورد مهریه زن ناشزه، باید گفت مهریه به زن ناشزه تعلق میگیرد.
برای آشنایی با قوانین مربوط به مهریه زن ناشزه کلیک کنید.
سؤالات متداول
زن موظف است پس از عقد نکاح از شوهر خود تمکین نماید. در غیر این صورت زن، ناشزه محسوب میشود.
به زن ناشزه نفقه تعلق نمیگیرد. اما حتی اگر زن ناشزه باشد باز هم مهریه از زمان عقد متعلق به زن است.