حق انتفاع چیست | آشنایی با انواع حق انتفاع

امروزه اکثر افراد دارای ملک و املاکی هستند که از نظر قانونی تحت تصرف و مالکیت آن‌ها می‌باشد. به موجب نظر قانونگذار هرگاه فردی دارای ملکی باشد، اختیار زیادی در خصوص آن دارد و می‌تواند هر تصرفی را که بخواهد در آن ملک ایجاد نماید. یعنی می‌تواند ملک خود را اجاره بدهد، وقف کند یا هبه نماید. به هر حال مالکین می‌توانند هر تصمیمی در خصوص ملک و املاک خود اتخاذ نمایند. یکی از حقوقی که قانونگذار برای مالکین در نظر گرفته است حق انتفاع می‌باشد، که مالک می‌تواند آن را به هر شخصی که دوست دارد اهدا کند. در ادامه این مقاله قصد داریم در خصوص اینکه حق انتفاع چیست و انواع آن توضیحات مفید و مختصری را خدمت شما عزیزان ارائه نماییم، با ما همراه باشید.

حق انتفاع چیست ؟

حق انتفاع یکی از حقوقی است که قانونگذار برای مالکین تعیین کرده است‌. انتفاع به معنی نفع و بهره بردن می‌باشد که در اینجا منظور از انتفاع نفع بردن از ملک و مال افراد می‌باشد. به موجب حق انتفاع افراد می‌توانند از ملک دیگری نفع ببرند بدون آنکه صاحب و مالک آن شوند. برای مثال فردی خانه‌‌ای دارد که خالی از سکنه است. حال خانه خود را به شخصی تحویل می‌دهد تا بدون هزینه در آن سکونت داشته باشد. در اینجا شخصی که صاحب خانه است حق انتفاع را به شخصی که در خانه ساکن می‌شود اهدا کرده است و اجازه داده که آن شخص از خانه او نفع ببرد. در حق انتفاع به طور معمول دو طرف صاحب اصل مال و منتفع وجود دارند. حق انتفاع معمولا برای مدت زمان مشخصی به شخص منتفع اهدا می‌گردد.

انواع حق انتفاع چیست ؟

حق انتفاع نیز مانند هر حق دیگری انواع مختلفی دارد. انواع حق انتفاع بیشتر با توجه به مدت زمانی که دارند تقسیم بندی می‌شوند. در زیر انواع حق انتفاع را ذکر نموده‌‌ایم:

• عمری

حق انتفاع عمری اینگونه است که صاحب ملک می‌گوید من تا مدت زمان عمر خودم شخص منتفع و یا هر شخص ثالث دیگری، حق انتفاع را به تو اهدا می‌کنم که به آن حق انتفاع عمری می‌گویند. برای مثال فردی می‌گوید تا پایان عمرم می‌توانی از محصولات باغ من استفاده کنی، که در اینجا با توجه به مدت زمان عمری که دارد حق انتفاع را به شخص منتفع محول کرده است.

• رقبی

حق انتفاع رقبی دارای مدت زمان مشخصی است که توسط صاحب مال تعیین می‌شود. برای مثال اگر شخصی مدت زمان سه سال حق استفاده از زمینش را در اختیار دیگری قرار دهد در واقع حق انتفاع رقبی را به او اهدا نموده است.

• سکنی

چنانچه فردی تنها به شخصی دیگر اجازه دهد که در ملک و املاک او ساکن گردد حق انتفاع در اینجا از نوع سکنی خواهد بود که می‌تواند رقبی یا عمری باشد.

• حبس مطلق

حبس مطلق نیز یکی دیگر از انواع حق انتفاع می‌باشد. در این مورد مالک هیچگونه مدت زمانی را برای حق انتفاع مالش در نظر نمی‌گیرد. در حق انتفاع حبس مطلق، این حق تا پایان عمر مالک برقرار بوده و تنها راه باطل گردیدن آن رجوع مالک می‌باشد.

زوال حق انتفاع

قانونگذار مواردی را پیش بینی نموده است که مطابق آن‌ها در صورت وجود برخی شرایط زوال حق انتفاع اتفاق می‌افتد. زوال حق انتفاع مطابق قانون در شرایط زیر اتفاق می‌افتد و این حق از بین خواهد رفت:

• تلف شدن مال

چنانچه مالی که حق انتفاع آن به شخص دیگری محول شده است تلف شود و از بین برود حق انتفاع آن نیز از بین خواهد رفت.

• تمام شدن مدت زمان حق انتفاع

در صورت تمام شدن مدت زمانی که برای حق انتفاع در نظر گرفته شده است، این حق از بین خواهد رفت و منتفع دیگر اجازه استفاده از منافع مال را نخواهد داشت.

• رجوع یا مرگ صاحب مال

در حق انتفاع حبس مطلق چنانچه صاحب مال از حق انتفاع رجوع کند و آن را پس بگیرد، این حق از بین خواهد رفت. همچنین اگر در این نوع حق انتفاع مالک فوت کند باز هم حق انتفاع از بین خواهد رفت.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص حق انتفاع، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون حق انتفاع پاسخ دهند.

سوالات متداول